Stereorama – Džez panorama

U istoriji džeza nema muzički uticajnije ličnosti od Džona Koltrejna, jer je neposredno oblikovao plejadu mladih džez i rok muzičara pedesetih i šezdesetih godina prošlog veka, pa sve do danas.

Rođen je u Hamletu 1926. godine (Severna Karolina) i počeo je da uči u crkvenom orkestru duvačke instrumente, zatim klarinet i na kraju alt saksofon. Potom 1943. godine odlazi u vojsku na Havaje i u vojnom orkestru svira klarinet. Posle demobilizacije, u eri bibapa počinje da se interesuje za ritam i bluz i bibap. Krajem četredesetih godina prošlog veka radi sa Dizijem Gilespijem, a pedesetih postaje član antologijskog kvinteta Majlsa Dejvisa. Prekidom saradnje sa Majlsom, krajem pedesetih radi sa Telonijusom Monkom i vodi svoje male sastave svirajući u maniru bibapa, a docnije iskoračuje u vode fri džeza menjajući svoje saradnike. Raspada mu se brak sa Naimom Grubs, a kasnije se ženi sa pijanistkinjom Alis Meklaud koju uključuje u svoj kvartet sa basistom Džimijem Garisonom i bubnjarom Rašidom Alijem. Otkriva politonalnost, koja je u evropskoj muzičkoj kulturi već stara pojava, a kod američke džez publike izaziva ogromno interesovanje. Posle 1965. godine njegova muzika postala je sve nepristupačnija, puna produženih improvizacija bez jasno definisane forme i harmonije. U emisiji ćemo predstaviti Koltrejnove interpretacije džez standarda snimljene pre 1965, a u drugim verzijama nastupiće: Pink Martini, Bili Holidej, Zora Vitas i Jovan Pavićević, Džango Renart, Džim Hol i Bil Evans.

Autor: Jadran Erčić