Manastir Lešje

Lešje je zadužbina župana Vukoslava koji je na svom posedu podigao Bogorodičnu crkvu u periodu između 1355. i 1360. godine i poklonio je manastiru Hilandaru.

Zbog udaljenosti od Svete gore, ovaj metoh Hilandara, vremenom je zapušten pa su se ktitorovi potomci obratili caru Urošu da im manastir Lešje vrati u posed. O tome je odlučivao i sam knez Lazar. Posed je vraćen unuku prvog ktitora starcu Dionisiju, koji je bio iguman manastira 50 godina. Iguman Dionisije bio je brižan prema manastiru i velikoj manastirskoj obitelji pa ga je despot Đurađ Branković odredio kao člana poslanstva da od Sultana mole dozvolu za prenos moštiju Svetog apostola Jevanđeliste Luke iz Grčke u Srbiju. Taj događaj je opisan i svedoči da su mošti svetoga Luke na najsvečaniji način nošene kroz despotovinu i veruje se da su neko vreme ostale i u manastiru Lešje.

Kao i mnoge svetinje iz srednjeg veka i manastir Lešje je u požaru postradao i to do te mere zapusteo, da su mu posle Prvog svetskog rata teško pronađeni temelji.

Našao ih je deda Ivan Marković, koji se, kao zarobljenik u Prvom svetskom ratu, u zarobljeništvu zavetovao da će, ako se živ vrati kući, na tom mestu sagradi crkvicu. 

Godine 1924. otkopani su temelji i sagrađena kamena crkvica na tri direka i pokrivena limom.

Prilikom poslednje obnove započete 2004. godine, mala crkvica je sasvim uklonjena i na srednjovekovnim temeljima sagrađen je veći hram kome je dodata i priprata.

Obnovljena je i Kula na starim temeljima koju meštani nazivaju Kula Pavla Orlovića - po imenu barjaktara Kneza Lazara.

Kula služi kao zvonik u kome se nalazi 10 zvona, od kojih je jedno izliveno u Srbiji, a devet zvona u ruskoj livnici Vera.

Manastir Lešje podseća na ruske svetinje. Ali kada u posetu manastiru dođu sveštenici iz Rusije, Rumunije ili Grčke - kažu da je graditeljski stil Lešja simbioza stilova svih pravoslavnih svetinja - ruskih, rumunskih, grčkih i srpskih.

U riznici manastira Lešje nalazi se jedna čestica Časnog Krsta Gospodnjeg, delić moštiju jednog od 40 sevastijanskih mučenika i epitrahilj Svetog Jovana Šangajskog. Prilikom osvećenja crkve u časnu trpezu ugrađen je i deo mošti kosovskog velikomučenika Svetog Kneza Lazara.

Bogosluženja u manastiru Lešje počela su na Veliki petak 2005. u obnovljenoj crkvi.

Ove godine, uoči Vaskrsa, u Lešju je jeleosvećenju prisustvovalo oko hiljadu vernika, kaže za Program za dijasporu RTS-a sestra Serafima, koja se, sa još desetak monahinja moli za sve nas.