Predstavljena knjiga „Stradanje Srba u mitrovačkoj kaznioni tokom XX veka“

Kazniona je mesto gde borave stradalnici koji preživljavaju golgotu i patnje i nisu to samo ljudi koji su se ogrešili o zakon. Ova u Sremskoj Mitrovici nastala je u doba Austrougarske monarhije po ideji Marije Terezije da bude ustanova koja ima human odnos prema zatvorenicima, ali istorija je pokazala suprotno-rečeno je okom predstavljanje knjige o stradanju Srba u mitrovačkoj kaznioni koja nas uvodi u tamne hodnike kazamata.

„U vreme Austrougarske nije bila humana prema srpskom življu. Između dva svetska rata tu su bili zatočeni komunisti, u vreme NDH Srbi, Jevreji i Romi, i kasnije u vreme socijalističke Jugoslavije to su bili monarhisti“, napominje autor knjige, dr Đorđe Cvijanović.

Snaga knjige koja sadrži istorijska svedočenja o sudbini tih ljudi jesu arhivska građa, izbegavane teme čuvane pod velom tajne od prvih decenija Velikog rata do novije istorije, navodi poznatih osuđenika, među njima srpski sveštenci, pisci kao Borislav Pekić.

„Sećanje je spomenik tvrđi od svakog kamena. Ako smo ljudi, oprostiti moramo, ali zaboraviti nikada ne smemo. Zato se i skupljamo danas u ovim prostorijama na današnji dan da bi obeležili i podsetili se na stradanje Srbija u mitrovačkoj kaznioni tokom 20. veka“, naglašava Aleksandar Alimpić, upravnik KPZ Sremska Mitrovica i urednik izdanja.

„Građu za ovu knjigu dobrim delom su obezbedili naši zaposleni u ovoj ustanovi. Ta građa je bila dugo vremena, mogu da kažem, nemarom, ili čak i namerno, sakrivena od očiju naše javnosti, a izuzetno je značajno da naša javnost bude upoznata sa tim“, ističe Dejan Carević, direktor Uprave za izvršenje krivičnih sankcija.

Kazneno-popravni zavod u Sremskoj Mitrovci od 2019. godine ima i stalnu muzejsku postavku „Zapečaćene sudine“ koja eksponatima podseća na najdramatičnije dane kaznione, po čemu je ovaj zavod jedinstven u Evropi.