Majstori baroka – Antonio Bertali

Rođen 1605. godine u Veroni, Bertali je bio izuzetno uticajan kompozitor i virtuoz na violini, čija je reputacija u savremenom dobu tek bledi obris u odnosu na slavu koju je uživao tokom svog života. Rano muzičko obrazovanje stekao je u katedrali u svom rodnom gradu, kod sveštenika i kompozitora Stefana Bernardija. Zahvaljujući habzburškim vezama svog učitelja, Bertalijeva karijera je brzo napredovala i 1624. godine autor se obreo u Beču, na carskom dvoru. Vremenom je napredovao do mesta kapelmajstora, i na ovom nameštenju ostao do kraja svog života. 

Tokom boravka u habzburškoj prestonici, ovaj kompozitor je služio vladarima koji su bili veliki ljubitelji muzike – poput Ferdinanda Drugog, Ferdinanda Trećeg i Leopolda Prvog. Za njih je napisao veliki broj dela, i između ostalog bilo mu je povereno zaduženje da stvara kompozicije za posebne prilike, kao što je bilo venčanje Ferdinanda Trećeg, koje je upriličeno kantatom pod nazivom Kraljevska žena – Donna real. 

Bertalijev muzički stil opisivan je epitetima poput „raskošan i virtuozan", sa veoma raznolikim instrumentalnim i vokalnim teksturama. Kao što obrazovanje i poreklo sugerišu, njegovom muzikom preovlađuju elementi karakteristični za područje severne Italije. Tako se u vokalnoj muzici mogu uočiti uticaji Monteverdija i Kavalija, dok je u instrumentalnoj, tu ulogu preuzelo stvaralaštvo njegovog prethodnika u Beču -– Đovanija Valentinija. 

Opus Antonija Bertalija je bio obiman i sadržao je dela poput opera, oratorijuma i sonata, ali nažalost, značajniji deo njegovog rukopisa, koji je bio u privatnim kolekcijama vladara, je izgubljen, ili pak nikada nije ni ugledao svetlost dana. Nakon Bertalijeve smrti objavljen je deo njegovih instrumentalnih ostvarenja, koja ćete imati prilike da čujete u emisiji. Ova dela pisana su za raznovrsne instrumentalne ansamble i odlikuju se različitim formama i stilovima. 

Autorka: Saša Tošković