Majstori baroka – Moteti Anrija Dimona

Ovaj kompozitor, rođen 1613. godine u Limburgu u Belgiji, svoje muzičko obrazovanje stiče u Liježu i Mastrihtu, a 1643. odlazi u Francusku, i u Parizu postaje kapelmajstor pri crkvi Sen Pol. U pariskom muzičkom miljeu brzo pronalazi svoje mesto i kao kompozitor i kao izvođač, a 1652. godine dobija službu pri dvoru Vojvode od Anžuja.

Dimonova glavna preokupacija su bili kratki komadi u kojima je mogao da razvije intimne melodijske linije u pratnji baso-kontinua, koji je, oslanjajući se na italijanske uzore, uveo u pariski muzički život koji do tada nije imao praksu njegovog korišćenja.

Autor 1657. godine objavljuje zbirku pod nazivom Melanž sa oko dvadeset preludijuma i šansona, upotpunjenu motetima za različite sastave, što je, između ostalog doprinelo da 1660. bude izabran za orguljaša francuske kraljice Marije Tereze od Španije, žene Luja XIV. Vremenom postaje kapelmajstor u Kraljevskoj kapeli, da bi potom došao i do mesta direktora kraljičine muzike, gde je, između ostalog, njegov posao podrazumevao stvaranje novog muzičkog repertoara za dnevne mise.

Dimon se smatra utemeljivačem žanra velikog moteta, koji je pisan za dva hora i veliki orkestarski aparat, i izvođen prilikom bogosluženja u Kraljevskoj kapeli u Versaju. Za dvadeset godina, koliko je radio pri dvoru, Dimon je komponovao oko sedamdeset velikih moteta i oko stotinu kraćih komada za solo glas. Težio je da, kada su veliki moteti u pitanju, u kontekst "običnog" prenese format velikih dela koja su zamišljena za izuzetne ceremonije i izvođenja u punom sastavu kraljevskih muzičara.

Veliki moteti ovog autora svedoče ne samo o rađanju i evoluciji ovog žanra, već i o uslovima njegovog izvođenja u Kraljevskoj kapeli. Inovacija u pogledu interpretacije blia je pojava instrumentalnog ansambla koji svira preludijume i ritornela, prati određena vokalna sola i, uz sistem udvajanja deonica, podržava izvođenje refrena. Takođe, neki od njegovih moteta su pisani stilom koji je preteča razvoju oratorijuma i sadrže dijaloge između likova koji portretišu boga, anđele i grešnike.

Zbirka moteta koje je Dimon objavio za života, kao i ona koja je objavljena posthumno 1686. godine, služila je za dalji rad njegovim naslednicima u Kraljevskoj kapeli, poput Žan-Batista Lilija i Fransoa Kuprena. Na žalost, muzika ovog autora je sačuvana u fragmentima, i značajni instrumentalni segmenti koji pokazuju novine tog vremena koje je Dimon naročito razvio u svojim delima, kao što je koncept da su gudački instrumenti, kasnije i duvački, u ulozi pratnje u motetima, su u naročito lošem stanju.

Autorka: Saša Tošković
Urednica: Ivana Neimarević