Počinje Festival srpskog filma u Čikagu: Glumčina za večno pamćenje i njegovi maratonci

Festival se održava od 8-10. decembra u elitnoj dvorani AMC, pod nazivom “Snaga sećanja u imaginaciji”. Na festivalu se predstavljaju najbolji filmovi naših autora i to je najznačajniji kulturni događaj srpskog naroda u Americi.

“Ove godine naši ljudi i njihovi američki prijatelji videće čak 12 novih filmova, koji itekako zaslužuju pažnju, uz prisustvo nikad većeg broja filmskih zvezda, gostiju iz Srbije – i još glumaca, reditelja i producenata. Festival se otvara u petak, 8. decembra u 18.30 filmom “Heroji Halijarda” i to će biti američka premijera, a naknadno je uvrščen i film “Šmeker” u znak sećanja na nedavno preminulog velikog glumca Žarka Lauševića", izjavila je Slavica Petrović, direktor Festivala u Čikagu.

Već rekosmo da je jubilarni 10. Festival u Čikagu posvećen Zoranu Radmiloviću i da će biti prikazan jedan od naših najboljih filmova svih vremena, sada digitalizovan - „Maratonci trče počasni krug“. Zoran se u tom filmu, kao Bil Piton, ipak izdvajao, jer je bio GLUMČINA, neponovljiv, a to je i naslov dokumentarnog filma posvećenog njemu, reditelja Vladimira Ristića. U tom filmu, o velikom glumcu govore njegovi savremenici, od detinjstva u Zaječaru do glumačkih visina u Beogradu - kolege, prijatelji i poštovaoci, njihova sećanja, sekvence iz filmova, serija i predstava, još jednom su podsetili koliko je dubok Radmilovićev glumački trag.

Milan Caci Mihailović je scenarista tog filma. Caci je inače glumac koji je 13 godina igrao u mnogim predstavama sa Zoranom, pa ga je dobro poznavao i napisao je i knjigu o njemu.

„Sjajan je bio kao partner, pamtim ga i kao reditelja, jer je režirao “Nesumnjivo lice” u kojem sam igrao Đoku Prominclu, to je njegova jedina režija u Ateljeu i tada se ponašao fenomenalno, tako zaštitnički prema svima nama iz ekipe i ja sam ga tada krstio 'La tata'“, seća se Milan Caci Mihailović.

Evo i podsećanja na sadržaj filma Maratonci ... Priča se dešava u vremenu između dva rata. U porodici Topalović, koju čini pet generacija muškaraca – najmlađi ima 25, a najstariji 120 godina, dolazi do velikih sukoba, jer mladi potomak ne želi da se bavi pogrebničkim zanatom. Uveren je da postoji lepši posao, a u tome ga podržavaju njegova devojka i najbolji prijatelj. Svo troje su zaluđeni flmovima i žele i sami da u tome okušaju sreću. Devojčin otac, sa kojim porodica poslovno sarađuje (vadi iz grobova mrtvačke sanduke, a Topalovići ih zatim ponovo prodaju), dolazi u sukob sa njima. Pošto ga je devojka prevarila sa najboljim prijateljem, najmlađi Topalović je ubija. Kao zločinac, vraća se porodici. Oni ga sada prihvataju kao svog vođu, predstavnika nove generacije koja će bezobzirnost uzeti za osnovno merilo morala.

Reditelj filma je Slobodan Šijan, scenarista Dušan Kovačević, a u filmu igraju i Mija Aleksić, Pavle Vujisić, Bata Stojković, Bora Todorović, Seka Sablić, Mića Tomić ... Film i njegovi akteri dobili su niz domaćih i međunarodnih filmskih priznanja.

U znak sećanja na legendarnog Zorana i njegovo društvo u Maratoncima želimo da predstavimo i producentsku kuću Centar film - Beograd, koja je stvorila taj kultni film, a u proteklih 57 godina i niz drugih filmova, koji su nam u večnom sećanju.

Na jednom od prethodnih Festivala srpskog filma u Čikagu, prikazan je i film „Ko to tamo peva“. Producent i tog kultnog filma je “ Centar Film” - jedan od vodećih producentskih i distributerskih kuća bivše Jugoslavije, osnovana 1966. godine u Beogradu. Nekadašnje stecište produkcije jugoslovenske kinematografije i autora slobodnog filmskog stvaralaštva, iz kog su potekli kultni filmski klasici “Ko to tamo peva”, “Maratonci trče počasni krug”, “Varljivo leto ’68”, “Nacionalna klasa do 785 ccm”, “Kad budem mrtav i beo”,” Lepota poroka”, ali i mnogi drugi.

Jadranka Blanuša-Vučković, direktorka „Centar Filma“, koja je bila i dugogodišnji saradnik Đorđa Milojevića, prethodnog dugogodišnjeg direktora i oni su predvodeći tu kuću i doprineli da zauzme vodeće mesto u srpskoj i jugoslovenskoj kinematografiji.

“Centar Film” je stvoren željom članova Udruženja filmskih radnika i umetnika Savezne Republike Jugoslavije 1966. godine u Beogradu. Tokom proteklih 57 godina filmskog stvaralaštva okupio je preko 500 autora i filmskih radnika, koji su svojim radom i stvaralaštvom proizveli više od 140 dugometražnih i 120 kratkih filmova, najrazličitijih tema, žanrova i stilova, ostvarili preko 370 učešća na domaćim i međunarodnim filmskih festivalima i osvojili preko 260 značajnih nagrada - posvećenih identičnom cilju – prenosimo činjenice zapisane u monografiji i na sjajnom njeb sajtu, koje dopunjuje direktorka Blanuša-Vučković.

I na kraju prenosimo zaključnu poruku naše sagovornice Jadranke Blanuše-Vučković, uspešne direktorke Centar filma, čime će se ta kuća baviti i kakva je budućnost srpskog filma i filmskih poslenika Srbije:

“Uz očuvanje neprocenjive kulturno-umetničke zaostavštine, misija “Centar Filma” i svih ljudi koji ga čine danas, identična je kao i pre više od pola veka - svedočenje ostvarenja zajedničkih težnji da se kulturnoj javnosti specifičnim izrazom predoče originalne ideje vizionarskih stvaraoca i umetnički opravdaju trenuci bleška domaće kinematografije na putu čije će ostvarenje, gledalac doživeti kao jedinu moguću stvarnost. Ja verujem u budućnost Srpske kinematografije, jer imamo uspešne filmske umetnike i sjajne filmske stvaraoce. Država Srbija donela je zakone koji finansijski stimulišu koprodukciju sa stranim producentima. To još nismo iskoristili. Mislim da su Festivali srpskog filma, poput ovog u Čikagu, prilika da i američke producente podsetimo, da poput filmova koji su napravljeni sa malo sredstava, da imamo sjajne ljude koji znaju da u zajedničkim projektima učestvuju. Srbija je sjajna zemlja za snimanje filmova i o tome svedoče mnoge koprodukcije koje su u prošlosti nastale. Pozivamo ih da sarađujemo na obostranu korist. Podržavamo Festival u Čikagu i slične festivale u svetu. Želimo da se naše stvaralaštvo vidi i u SAD i drugim zemljama. Mi želimo da zajedno sa našom državom u tome pomognemo. Sigurna sam u nastavak uspešnog delovanja “Centar filma”. Verujem u srpsku kinematografiju i naše ljude i saradnju sa SAD i svetom. Čestitam na 10. jubilarnom Festivalu srpskog filma!"

Sećanje na Zorana Radmilovića:

Zoran Radmilović je bio veliki i jedinstven filmski, televizijski i pozorišni glumac, koji je odigrao neke od najupečatljivijih uloga u istoriji srpske i jugoslovenske kinematografije. Njegova najpoznatija uloga bila je u pozorišnoj predstavi Radovan III, po kojoj je dobio titulu Kralja humora i improvizacije. Sećanje na glumačkog velikana zahteva da prenesemo i kratak Izvod iz njegove oficijelne biografije.

Rođen je 11. maja 1933. godine, od oca Momčila, sudije i majke Ljubice, domaćice, u Zaječaru. Deda po ocu, Rihard Lang, bio je Nemac, arhitekta. Oženivši se Zoranovom babom Stevkom, prešao je u pravoslavlje i uzeo ime Radmilo. Odatle potiče porodično prezime Radmilović.

Po očevoj želji, upisao je Pravni fakultet u Beogradu i posle dve godine ga napušta. Potom je studirao na Arhitektonskom fakultetu, koji takođe napušta, a ubrzo upisuje Filološki fakultet, odsek engleski jezik. Uporedo je oprobao glumačke mogućnošću u KUD „Ivo Lola Ribar“. Tada odlučuje da napusti studije engleskog jezika i posvećuje se glumi. Upisuje i postupno apsolvira glumu na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju, te započinje karijeru u Beogradskom dramskom pozorištu /1962—1968/, u kome je prvobitno nastupao u manje značajnim predstavama. Diplomirao je 1963. godine po povratku iz vojske.

Godine 1964, zbog odustajanja Ljube Tadića, Zoran dobija naslovnu ulogu u predstavi „Kralj Ibi“, na sceni Ateljea 212. Tokom nastajanja predstave, njegova glumačka nadarenost dovela je do trijumfa improvizacije. Sledi uloga života u Radovanu III i veliki broj uspešnih uloga u njegovom Ateljeu 212 čiji je stalni član bio do kraja života.

Na filmu je debitovao 1962. godine /„Čudna devojka”, Jovana Živanovića/ i odigrao oko dvadeset uloga. Glavne je ostvario u filmovima „Glineni golub” /T. Janić, 1966/, „Ram za sliku moje drage” /Mirza Idrizović, 1968/, „Pogled u noć” /N. Stojanović, 1968/, „Paviljon 6” /L. Pintilije, 1978/, „Srećna porodica” /Gordan Mihić, 1980/…

Svoju poslednju, 299. predstavu, „Radovan Treći” je održao 9. juna 1985. godine, uz velike bolove, ali opet, uz njegovu veliku želju, predstava je održana do kraja. Samo tri dana kasnije prebačen je u bolnicu, iz koje se nije vratio. Preminuo je 21. jula 1985. godine u 53. godini života, na Prvoj hirurškoj klinici u Beogradu, od problema sa digestivnim traktom. Kremiran je, a njegova urna se nalazi u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Bio je oženjen glumicom Dinom Rutić /1943—2019/. Usvojili su ćerku, devojčicu Anu. rođenu u Peći i neizmerno su je voleli.