Majstori baroka

Britanski kompozitor Vilijem Korbet je po profesiji bio violinista, a između 1705. i 1711. godine radio je kao koncertmajstor novoosnovanog orkestra Kraljičinog teatra u Hejkmarketu. Tu je uživao ugled kompozitora semi-opera, ali je bio još popularniji kao solista, neka vrsta virtuoza-zabavljača pre pojave ove kategorije izvođača početkom XIX veka. Korbet je u svojim kompozicijama potencirao zvuke do tada u Engleskoj manje poznatih i neobičnih instrumenata poput viole d’amore, arhilaute i mandoline.

Iako je od 1709. godine bio nominalno vezan za Kraljevski orkestar u Londonu, gde je primao platu do kraja života, njegovo primarno mesto boravka je bila Italija. On se vraćao u rodnu zemlju, kako bi objavljivao kompozicije i nastupao na koncertima, često dobrotvorne prirode. U Italiji, tačnije u Rimu je prikupio kolekciju muzike i instrumenata, posebno violina – od kojih su neke pripadale Koreliju i Toreliju, a većina je bila onih čuvenih graditelja do današnjih dana poput Stradivarija, Amatija – te je sve to izazvalo sumnju u Korbetove izvore prihoda. Naime, mnogi su mislili da je ovaj muzičar istovremeno bio i špijun engleske krune, zadužen da prati Džejmsa Stjuarta, sina svrgnutog kralja Džejmsa II, pretendenta na britanski tron, koji je u to doba živeo u Rimu. U Italiji, Korbet se oženio operskom pevačicom Anom Lodi, sa kojom je nastupao na koncertima, a deo svoje kolekcije instrumenata je prodao po povratku u Englesku 1741. godine. Ipak, najveći deo njegove zbirke je još uvek bio u Korbetovom posedu kada je preminuo 1748. godine. On je instrumente zaveštao Grešam koledžu uz godišnju stipendiju za osobu koja bi ih održavala, ali koledž nije prihvatio ovu donaciju sa obrazloženjem da nema mesta za skladištenje. Njegova zbirka je prodata na aukciji 1751. godine.

Dela iz kolekcije Le bizzarie universali po formi su končerta grosa u stilu italijanskog baroka, ali je njihova individualnost jasna već iz samog naslova „bizzarie”, što ukazuje na neku vrstu muzičkog kaprica. Naime, Korbet je pokušao da u ovim delima muzički parodira određeni muzički stil – nacionalni ili lokalni, tako da koncerti nose podnaslove kao što su Na rimski, Na portugalski, Na irski ili Na venecijanski način.

Ovo su vrlo maštoviti koncerti, prepuni detalja i svežih rešenja, koji su, ipak, po svojoj unutrašnjoj formalnoj organizaciji najbliži delima iz Korelijeve zbirke Končerto groso opus 6. Međutim, ova dela poseduju i jednu bitnu englesku karakteristiku, a to je jednostavna melodika i kratka, upečatljiva fraza, uz Korbetov individualni osećaj za pregnantni ritam, što je bilo u skladu sa ukusom britanskih ljubitelja muzike i muzičara-amatera.

Urednica Ksenija Stevanović.