Bogatstvo životinjskog sveta Srbije prikazano u novoj monografiji Zavoda za zaštitu prirode

U Galeriji nauke i tehnike SANU, stručnjaci Zavoda za zaštitu prirode Srbije predstavili su monografiju „Zaštićene životinjske vrste Srbije“. Monografija predstavlja četvrtu i finalnu knjigu iz edicije „Zaštićena prirodna dobra Srbije“, čije je objavljivanje priređeno povodom obeležavanja 75 godina od osnivanja i rada Zavoda.

Odabrane vrste predstavljene u Monografiji predstavljaju bogatstvo i raznovrsnost životinjskog sveta Srbije, koji najbolje ilustruje podatak da prostor naše zemlje, koji zauzima 0,82% teritorije Evrope, nastanjuje oko 12% beskičmenjaka (oko 100.000 vrsta u Evropi), 18,75% faune riba (603 vrste u Evropi), 23,16% vodozemaca (95 vrsta u Evropi), 13,59% gmizavaca (206 vrsta u Evropi), 68% ptica (548 vrsta u Evropi) i 46% kopnene faune sisara našeg kontinenta (219 vrsta u Evropi).

Na promociji su, između ostalih, govorili Jasmina Jović, pomoćnica ministarke ministarstva za zaštitu životne sredine, Marina Šibalić, v.d. direktorka Zavoda za zaštitu prirode Srbije, i urednik knjige dr Nenad Sekulić, načelnik Odeljenja za biodiverzitet, ekološke mreže i održivi razvoj Zavoda za zaštitu prirode Srbije. Okupljenima su se obratili i autori Marko Divac, Aca Đurđević, Miloš Radaković i Marija Stojadinov.

„Zaštićene životinjske vrste Srbije, je četvrta monografija kojom je zaokružena i finalizovana edicija Zaštićena prirodna dobra Srbije. Edicija prikazuje 75 odabranih najznačajnijih zaštićenih područja, objekata geonasleđa i vrsta iz sveta flore i faune, a publikovana je povodom obeležavanja 75 godina rada Zavoda. Predstvaljamo knjigu u kojoj je dat stručni prikaz 75 životinja, napisan na popularan način, u cilju upoznavanja najšire javnosti sa vrstama koje uživaju status zaštite kao retke, endemične, reliktne ili ugrožene vrste u našoj zemlji”, izjavila je v.d. direktorka Zavoda Marina Šibalić.

Monografija, na prigodan i popularan način, predstavlja deo fascinantnog sveta faune naše zemlje, stručno uobličenog i upotpunjenog rezultatima dosadašnjih naučnih istraživanja. U okviru 75 prikazanih vrsta zastupljene su sve vrste kičmenjaka, i to, ribe sa 12 vrsta, vodozemci 10 vrsta, gmizavci 10 vrsta, ptice 18 vrsta i sisari 15 vrsta. Od faune beskičmenjaka predstavljeno je 10 reprezentativnih vrsta iz grupe insekata.

Publikacija kao deo priče koja se zove – Lepota prirode Srbije

U knjizi je predstavljeno 59 strogo zaštićenih i 16 zaštićenih od preko 2.600 divljih vrsta koje se nalaze na Pravilniku o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva. Odabir vrsta koje su predstavljene sačinjen je tako da se prikažu javnosti poznate vrste, kao i neke ređe pominjane u publikacijama ovog tipa i javnosti, a koje su „manje vidljive“ kada se govori o problemima ugroženosti i zaštite život sveta.

„Svaka publikacija samo je deo jedne zajedničke priče, koja se s jedne strane zove – Lepota prirode Srbije, a s druge i apel – čuvajmo našu prirodnu baštinu, jer su u njima, osim samih vrednosti od pojedinačnih biljnih i životinjskih vrsta, preko njihovih zajednica, ekosistema, područja i predela, prikazane i pretnje, ugrožavajući faktori i opasnosti po njihov opstanak, kao i predlog mera za njihovo očuvanje u kojoj ključnu ulogu ima samo jedna vrsta, čovek, mi sami i društvo u celini“, rekao je Sekulić.

Na 264 stranice, uz 144 literaturna izvora, date su osnovne informacije o divljoj fauni Srbije, nacionalnoj legislativi i međunarodnim dokumentima koji se odnose na zaštitu i očuvanje vrsta i njihovih staništa, do sada objavljenim i u pripremi crvenim knjigama pojedinačnih životinjskih grupa.

Već skoro deceniju stručnjaci prikupljaju literaturne i terenske podatake i analiziraju te nalazime u prirodi za potrebe uspostavljanja ekološke mreže Srbije, uključujući i Emerald mrežu Saveta Evrope i Natura 2000 ekološku mrežu Evropske unije, za koje već skoro deset godina Ministarstvo zaštite životne sredine izdvaja sredstva iz budžeta.

„U novoj Monografiji dat je i prikaz odabranih 75 vrsta iz grupa beskičmenjaka, riba, vodozemaca gmizavaca, ptica i sisara, od ukupno 1.295 divljih vrsta životinja koje imaju status strogo zaštićenih i zaštićenih vrsta”, rekao je Sekulić, i pozvao sve na aktuelnu postavku u Galeriji nauke i tehnike SANU, „Dodir prirode“ autorki Jelene Kovačević i Jovane Ilić.

Knjiga je priređena kako bi kroz date prikaze karkateristika i zanimljivosti o odabranih 75 životinjskih vrsta probudila pažnju i želju za još detaljnijim proučavanjima i razumevanjem sveta faune, a pre svega, da se još bolje upozna, zavoli i sačuva priroda za buduće generacije.