Novi detalji istraživanja grobnice iz Petničke pećine

Grobnica sa skeletnim ostacima 28 osoba potiče iz perioda od 1. do 3. veka. Nalazište je starije nego što se najpre mislilo. Voda je odnela oko 80 odsto kostiju i izbrisala tragove, ali genetske analize pokazaće da li su to bili starosedeoci ili doseljenici.

„Znamo da je tu zastupljena cela populacija ljudi od dece do odraslih osoba, kao i u grobljima, da su bolovali, verovatno, od infektivnih bolesti, da imaju tragove loše ishrane. I to nas polako upućuje da je to možda neka vrsta karantina", rekao je Radovoje Arsić, arheolog Zavoda za zaštitu spomenika kulture.

Istražujući i snimajući nove kanale i dvorane u Petničkoj pećini sa profeorom Milošem Isićem, speleolozi Društva istraživača „Vladimir Mandić Manda" došli su do neočekivanog arheološkog nalazišta. U sušno leto 2022. godine nivo vode pao je najmanje za jedan metar.

„Idem niz, nizvodno tako da stalno mutimo ispred sebe, pa pošto je to potrajalo da bismo mlađim speleolozima pokazali kako sve to radi, voda se izbistrila za tih petnaestak minuta i Aleksa Maksimović i Todor Gajić, koji su tad bili početnici, praktično, su primetili te kosti. Njima je sve novo, sve zanimljivo, tako da su oni najzaslužniji za ovo otkriće", ispričao je Danilo Tomić, speleolog iz Društva istraživača „Vladimir Mandić Manda".

Vrelo rečice Banje, koja ističe iz donjeg dela Petničke pećine, interesovalo je i Jovana Cvijića, koji istraživanje nije dovršio.

„Iz pećine je nemoguće doći do vrela zbog toga što je bio visok vodostaj u jezeru i nikad nije moglo da se dođe do tog dela. Mi smo došli do sama tri metra do izlaska, bukvalno, nedostaje nam još tri metra da izađemo na samo vrelo. Tako da mi celo zaleđe pećine, ono što se nalazi iza vrela, u steni, sada poznajemo", izjavio je prof. dr Aleksandar Petrović, sa Geografskog fakulteta u Beogradu.

Do novih saznanja došlo se u nekoliko naučnih oblasti. To je podstaklo istraživače Petničke pećine da osnuju organizaciju „Inter logos".

„Centar za interdisciplinarna istraživanja je u Valjevu, napravili smo takav centar koji, zapravo, želi da podržava, promoviše i da realizuje interdisciplinarna istraživanja i aktivnosti u domenu nauke, kulture, umetnosti i obrazovanja", kaže Vladimir Pecikoza, arheolog Istraživačke stanice Petnica.

Za arheologe, veliki izazov posle saznanja o poznoantičkoj pećinskoj grobnici je lociranje naselja iz tog perioda.