уторак, 22. јун 2021, 18:27
Moja lepa Srbija-Imena gradova Srbije
Gradovi su kao ljudi. Pamtimo ih po njihovoj duši i po imenu. Imena gradova su znakovi pored puta koje je ostavljala istorija. Menjali su svoja imena u zavisnosti od toga koji su ih narodi naseljavali. Pojedini gradovi su nostalgično u svoje krštenice vraćali stara, zaboravljena imena. Za nazive mnogih gradova Srbije vezane su zanimljive legende i predanja.
Da li ste znali da kroz drevni grad Niš protiče Vilina reka? Kada su u III veku pre nove ere stigli u pitomu kotlinu, Kelti su reku na čijoj je desnoj obali niklo prvo naselje, nazvali Naisa, što bi značilo Vilina reka. Iz tog perioda, kako se pretpostavlja, potiče naziv grada, nastao od imena Viline reke, Naise.
Kosovska Mitrovica pripada redu najstarijih naselja na teritoriji Kosova i Metohije. Pod imenom Mitrovica, prvi put se pominje u četrnaestom veku. Ovaj naziv grada potiče od crkve Sv. Dimitrija solunskog koja je bila podignuta ispod zvečanskog utvrđenja.
Posle Drugog svetskog rata, u skladu sa inicijativom da svaka republika i pokrajina ima jedan grad sa imenom Josipa Broza Tita, starom nazivu Kosovske Mitrovice dodato je i ono Titova. Tako je bilo do početka devedesetih godina prošlog veka kada se Kosovska Mitrovica vraća svom drevnom imenu.
Zaječar se prvi put pominje 1466. godine u jednom turskom dokumentu o popisu stanovnika ovoga kraja. Naselje je prvobitno bilo na desnoj obali Crnog Timoka. Postoje dva predanja o poreklu naziva grada. Po jednom, u okolini naselja bilo je mnogo zečeva. Na timočkom dijalektu zec se kaže zajec, pa je tako i ovaj grad dobio ime po zečevima.
Dva velikaša gradiše dva grada. Jedan na mestu današnjeg Negotina, u dolini, a drugi na brdu iznad sela Vidrovca, tamo gde se danas nalaze razvaline Vidrov grada. Onaj velikaš sa brda tada doviknu onome u dolini: „Ja sam načinio načinio bolji grad nego ti". Od toga nego ti nasta i naziv Negotin. I druge legende govore o poreklu imena Negotin, prestonice vina, dobre zemlje i sunca.
Da li je u osnovi njegovog imena vatra, odnosno požar? Požarevac, druga prestonica Srbije u vreme Miloša Obrenovića, prvi put se pominje 1446. godine. Po jednoj legendi, koja kazuje da se, bežeći, Đerzelez Alija sakrio u trskaru između Morave i Dunava. Tada Zmaj Ognjeni Vuk zapali trsku i nasta veliki požar u kojem je stradao Đerzelez Alija. Po ovom požaru, naselje što se širilo u Stigu, dobi naziv Požarevac.
Imena pojedinih gradova, tih znakova koje je kraj svojih ćudljivih i krivudavih puteva ostavljala istorija i isplelo narodno predanje, ponekad i zaboravimo. O poreklu imena još nekih naših gradova više u ovoj epizodi emisije Moja lepa Srbija.
Urednik: Vladimir Novaković
Коментари