понедељак, 31. јан 2022, 19:10
Privredna istorija Srbije 1804 - 1914: Zapisi barona Herdera, 2-8
Obnova srpske države posle ustanka 1804. godine počela je u svemu, ni od čega, izuzev rudarstva. U srednjem veku, Evropom je putovao glas o državi bogatoj srebrom i zlatom. U velikom rudarskom naselju Novo Brdo živelo je za vreme vladavine despota Stefana Lazarevića oko 50.000 stanovnika, a u ondašnjem Londonu oko 10.000.
U vreme turskih osvajanja, rudarstvo u Srbiji je potpuno zamrlo. Postoje zapisi da su se Srbi setili svojih starih rudnika već u Karađorđevoj buni, ali obnovu rudarstva pokrenuće knez Miloš Obrenović posle Hatišerifa 1833. U Srbiju je pozvan nemački geolog Zigmund fon Herder koji je njome putovao tri meseca, izradio prve geološke karte i locirao rudna nalazišta: Majdanpek, Bor, Kostolac, Milivu kod Despotovca, Dobru u Đerdapu... Godine 1837. otvoren je prvi rudnik uglja u selu Miliva, a potom i rudnik bakra u Majdanpeku.
Knez Miloš je 1834. poslao u Rusiju na školovanje Savu, sina Vuka Karadžića koji je trebalo da bude prvi srpski rudarski inženjer. On je, međutim, razbolevši se umro, a Srbija će svoje prve inženjere dobiti sredinom 19. veka. Bili su to Đorđe Branković, Stevan Pavlović i Vasilije Božić.
Snimatelji: Dušan Živković i Hadži Vladan Mijailović
Montaža: Goran Mijić
Autor i urednik: Božidar Đuran
repriza, 1. februar u 03:15 i 11:15
Коментари