XX vek

Autor čije je stvaralaštvo postalo otelovljenje „američkog zvuka", sa snažnim evokacijama nepreglednih prostranstava novog kontinenta, korišćenjem idioma popularne muzike i prijemčivog stila, stvarao je tokom najvećeg dela prošlog veka. Rođen 1900. godine u Njujorku, muziku je počeo da uči sa Rubinom Goldmarkom, ali se potom seli u Pariz i tri godine studira kod Nađe Bulanže, koja će snažno uticati na budući razvoj njegovog stila. Po povratku u Sjedinjene Američke Države, zbližio se sa Seržom Kusevickim, koji će biti jedan od najvećih promotera Koplendove muzike. U isto vreme, Koplend je počeo sve ćešće da u svoja dela inkorporira elemente džeza i popularne muzike, što se podudarilo sa godinama nakon „Velike depresije" koje su nametnule potrebu za muzikom koja je prijemčiva i lako razumljiva. Tih godina nastaje više njegovih ostvarenja namenjenih pozorištu, filmu ili radijskim emisijama u kojima je Koplend spojio utilitarni karakter dela sa njihovom umetničkom svrsishodnošću. Tridesetih godina, ovaj autor dolazi u kontakt sa meksičkim kompozitorom Karlosom Čavezom i meksičkom kulturom te ubrzo nastaje jedno od njegovih najpoznatijih ostvarenja, kompozicija El Salon Meksiko. Američki zapad, priroda i prostranstva njegove domovine biće tema koja će se iznova ponavljati i u Koplendovim drugim uspešnim delima iz tog perioda, kao što su balet Bili d Kid ili Drugi uragan, te čitavog niza ostvarenja tokom najplodnije decenije njegove stvaralaštva, četrdesetih godina prošlog veka. Tada nastaju balet Rodeo, Apalačka svita, Linkolnov portret, te svojevrsna američka patriotska himna, Fanfare za običnog čoveka. Nakon završetka Drugog svetskog rata, Koplend se vraća u Evropu i dolazi u kontakt sa avangardnim kompozitorima poput Pjera Buleza i serijalnom tehnikom Arnolda Šenberga, koju prihvata i prilagođava sopstvenom muzičkom jeziku, koristeći dvanaestonski niz kao izvor melodija i harmonija, a manje kao kompozicioni princip u delima kao što su Klavirski kvartet i Klavirska fantazija, kao i orkstarska dela Konotacije i Inskejp.

Pedesetih godina, zbog svog otvorenog levičarskog političkog opredeljenja, Koplend dolazi pod lupu američkih vlasti i biva ispitivan tokom ozloglašenih javnih saslušanja senatora Mekartija, na zaprepašćenje muzičke javnosti koja je u stvaralaštvu ovog kompozitora prepoznala nesumnjiv patriotizam i promociju vrednosti demokratije i slobode mišljenja.

Šezdesetih godina Koplend počinje sve intenzivnije da se bavi dirigovanjem, ne krijući da mu je inspiracija za pisanje novih dela presušila. Njegova poslednja dela potiču iz prve polovine sedamdesetih godina, a osamdesetih mu zdravlje postaje već ozbiljno narušeno napredovanjem Alchajmerove bolesti, od čijih posledica umire 1990. godine.

U opusu ovog autora ostalo je sačuvano oko 100 dela u različitim žanrovima; njegove orkestarske kompozicije postale su standardni deo američkog repertoara, ovaploćujući karakteristični duh ispunjen optimizmom, emocionalnom neposrednošću i melodijskom prijemčivošću.

Urednica emisije: Ivana Neimarević