Milan Subotić: Moskva kao Treći Rim
U ciklusu VARIJACIJE NA IMPERIJALNE TEME na Trećem programu, od četvrtka, 24. do subote, 26. marta, možete slušati tekst Milana Subotića „Moskva kao Treći Rim: prilog istoriji ruskog mesijanizma".
Tekst koji emitujemo deo je veće Subotićeve studije posvećene istraživanju fenomena ruskog mesijanizma koji je često smatran suštinski važnim faktorom u interpretacijama istorije Rusije. U središtu autorove pažnje je nastanak učenja o Moskvi kao „Trećem Rimu" koje je monah Filotej formulisao početkom XVI veka. Detaljna analiza religijskog značenja i istorijskog konteksta ove ideje je, prema uverenju autora, pretpostavka razumevanja kasnijih oblika i modifikacija uverenja o posebnoj ulozi Rusije u svetskoj istoriji. „Ideja Trećeg Rima bila je sredstvo kojim se carska harizma (vizantijski uzor) prenosio sa basileusa na moskovskog vladara sve Rusije. U ovom svom političko-legitimacionom aspektu ona je bila izvedena iz opštijeg (religijsko-apokaliptičkog) konteksta hrišćanske eshatologije. Kada zanemarimo (Filotejevu) perspektivu kraja istorije (Drugog dolaska) onda se ideja Trećeg Rima iz religijske prenosi u istorijsko-političku ravan u kojoj se njome legitimiše carska vlast ili, znatno kasnije, potvrđuje postojanje posebne misije različito shvaćenih koncepata ruskog naroda/nacije ".To je, pak, deo priče o recepciji ove ideje o kojoj će biti reči u nastavku Subotićeve studije koju ćemo emitovati na Trećem programu.
Urednica Olivera Nušić
Коментари