Đakomo Pučini: Lastavica

Geneza ove Pučinijeve "lirske komedije" je kompleksna. U sam osvit Prvog svetskog rata, 1913. godine, tokom boravka u Beču, italijanski kompozitor je dobio ponudu da napiše operetu za Karlteater. Ipak, Pučini nije pristao da napiše klasičnu operetu u bečkom stilu, već je predložio da stvori pravu komičnu operu, kako je rekao „u stilu Kavaljera s ružom, ali zabavniju i organskiju”. Siže koji ga je zaintrigrao je vezan za sentimentalnu, mondensku, parisku priču o nemogućoj ljubavi, ali bez primesa tragedije, koju je poverio Đuzepu Adamiju kako bi je uobličio u libreto. S obzirom da je Pučini na delu radio relativno sporo, gotovo dve godine, u Evropi se razbuktao rat koji je promenio uslove ugovora sa bečkim pozorištem. Odlučeno je zato da se delo predstavi publici na neutralnoj teritoriji – u Monte Karlu – 1917. godine. Originalnu pevačku podelu činili su Đilda dela Rica kao Magda, Ina Marija Feraris kao Lizeta i Tito Skipa kao Ruđero. Publika i kritika su delo toplo primili, ali Lastavica, ipak, nije ponovila uspeh drugih Pučinijevih dela. Sam kompozitor je često pravio revizije, ali se danas najčešće izvodi partitura korišćena na premijeri 1917. godine.

Muzička organizacija Lastavice oslanja se na karakteristični pučinijevski dramatruški postupak, u kojem su upečatljive melodije kasnije korišćene kao reminiscentni motivi. Pariz druge polovine XIX veka, doba Drugog carstva, kompozitor je evocirao korišćenjem ritma valcera, u sporijoj francuskoj varijanti. Ali, tu su i primese modernijih plesova, onih iz vremena nastanka opere, kao što su tango, one-step ili spori fokstrot. Pučini sa velikim rafinmanom tretira orkestar, a na harmonskom planu je smeo i neočekivan, uz upotrebu paralelnih kvinti, bitonalnosti i nerazrešenih dinsonanci. Muzički gledano, najznačaniji je drugi čin, u kojem se dve valcerske teme kombinuju po vertikali i čiji končertato ansambl predstavlja vrhunac čitave opere.

Urednica Ksenija Stevanović