Iz arhive Radio Beograda – Hor Radio televizije Srbije

Na prve podatke o ovom ansamblu nailazimo listajući časopis „Radio Beograd", iz oktobra 1939. godine. U članku „Osnovan je hor Radio stanice", između ostalog piše, da hor broji 18 članova koji su primljeni na konkursu i da se tom prilikom vodilo računa o dobrom sluhu, zdravom i lepom glasu, poznavanju nota, o sposobnosti za lako učenje, kao i da je dirigent Milan Bajšanski jedan od najboljih horovođa u Beogradu. Prvo pojavljivanje hora pred mikrofonom zabeleženo je 10.oktobra, na nastupu sa Radijskim orkestrom u izvođenju pozorišnog komada sa pevanjem Đido, Janka Veselinovića i Dragomira Brzaka na muziku Davorina Jenka. Nedelju dana kasnije hor je samostalno nastupio u radio programu pevajući Mokranjčevu Petu rukovet.

Uoči Drugog svetskog rata, 5. aprila 1941. godine, u 19 časova i 40 minuta, Hor i Orkestar Radija uživo su izveli jednočinu operu Na uranku Stanislava Biničkog, što je bilo njihovo prvo živo izvođenje jednog velikog scenskog dela. Nakon rata, ansambl menja ime u Hor Radio-televizijeBeograd, a 1947. reorganizovan je u profesionalni ansambl, pod rukovodstvom Svetolika Pašćana. U brojnim kritikama i prikazima evropskih i svetskih kritičara, dometi vokalnog ansambla naše kuće ocenjivani su sledećim rečima: jedan od najboljih na svetu... vokalni orkestar... majstori pevači... nenadmašni virtuozi..., a 1964. godine, Dmitrij Šostakovič je na konferenciji za štampu, prilikom posete Beogradu, istakao da je ovaj ansambl jedan od vodećih evropskih horova.

Od samog osnivanja, Milan Bajšanski je usmerio programsku strategiju u pravcu afirmisanja domaće muzičke baštine, sa čestim premijernim izvođenjima, kao i značajnih ostvarenja svetske horske literature i vokalno-instrumenatalnih dela. Današnji repertoar je zadržao taj pravac, proširivši ga i na opersku muziku, ali i popularne žanrove.

Prvi susret našeg Hora sa Borivojem Simićem, sa kojim će, kako kritičari ističu, započeti „zlatno doba Hora Radio Beograda", zbio se u leto 1948. godine na koncertu u Topčideru. Usledila su gostovanja širom Evrope, kao i brojne nagrade i priznanja. Za izuzetna umetnička ostvarenja Hor je nagrađen visokim Ordenom zasluga za narod sa srebrnim zracima, potom zlatnom medaljom SKOJ-a, a pripale su mu i dve povelje zlatnog „Orfeja" kao i povelja Saveza kompozitora Jugoslavije i Udruženja kompozitora Srbije. Godine 1982. Horu Radio televizije Beograd dodeljena je „Oktobarska nagrada" za najbolje dostignuće iz oblasti muzike, i to za izvođenje kompozicija Stevana Mokranjca.

Takođe, za dugogodišnji doprinos smotri „Mokranjčevi dani" u Negotinu Hor je dobio najviše priznanje, statuetu „Stevan Mokranjac", a ređale su se i godišnje nagrade „Zlatni beočug", kao i„Sretenjski orden trećeg stepena" 2019, za postignute rezultate u kulturnim delatnostima tokom 80 godina umetničkog delovanja Hora, te druge brojne nagrade.

Urednica emisije: Marija Vuković

Fotografije: Dokumentacija Radio Beograda