Miloš Crnjanski: poezija i komentari (2)

Neobiman, ali izvanredno umetnički značajan, pesnički opus Miloša Crnjanskog čini zbirka pesama pod nazivom Lirika Itake (objavljena prvi put 1919. godine) i antologijske poeme (Stražilovo, Serbia i Lament nad Beogradom), koje su naknadno štampane u periodici. Zbog svojih semantičkih implikacija, ali i zbog novine izraza koji je donela, pesnička knjiga Lirika Itake izazivala je godinama po objavljivanju veoma žive polemike u domaćoj književnoj kritici, a u potonjoj perspektivi, pokazalo se da je predstavljala jedan od najznačajnijih momenata u istoriji srpske poezije. Njen središnji motiv – povratak vojnika iz tuđine u zavičaj, upoređen sa mitskom pričom o Odisejevom povratku na Itaku – poslužio je kao opšti okvir za antiratnu liriku sa neobično smelim, avangardnim poricanjem kanonizovanih vrednosti srpske kulture i, naročito, za znamenito dekomponovanje vidovdanske etike.

Izuzev novine odnosa prema nacionalnim mitovima, Miloš Crnjanski je Lirikom Itake preobrazio i dotadašnji dominantni manir lirskog govora, odnosno, ritmički karakter srpskog stiha: potisnuo je metar i naglasio značaj intonacije i sintakse, pa je tako preuređena pesnička rečenica postala i jedna od najosobenijih odlika njegove proze (pre svega, Dnevnika o Čarnojeviću i Seoba).

U emisijama koje su na programu 26. februara možete da čujete izlaganja Predraga Petrovića „Lirika Itake” između odisejevskog i donkihotovskog glasa i Zvonka Kovača Crnjanski i Krleža, njihova ratna lirika i komentari.

U sredu, 5. marta prenosimo izlaganja Tihomira Brajovića 'Lirika Itake': naslov, žanr, poetika i Aleksandra Petrova 'Lirika Itake' i evropska i srpska poezija I svetskog rata.

Ciklus je priredila Jasmina Arsenović.