U centru Beograda drvo je retkost, kako ohladiti urbani pakao

Beograd se nalazi na 28. mestu od 37 analiziranih glavnih gradova u Evropi po procentu zelenih površina, pokazuju podaci Evropske agencije za životnu sredinu. U 13 beogradskih opština svega 12 odsto zemljišta je pokriveno drvećem, travnjacima, parkovima...

„Centralno gradsko područje za svega 2,83 odsto zelenih površina ne može da zadovolji osnovne potrebe stanovnika, pa tako nažalost imamo više od 300.000 stanovnika u čijoj se blizini ne nalaze veće i značajnije zelene površine. Neki evropski standard je da se na svakih 10 do 15 minuta hoda nalazi jedna veća zelena površina“, navodi Milica Lukić sa Geografskog fakulteta u Beogradu.

Mapa urbanih toplotnih ostrva Beograda pokazuje da je širi centar Beograda uključujući i deo Novog Beograda značajno pogođen efektom toplotnog ostrva, a to je i prostor gde ima i najmanje zelenila.

„Glavni razlog velikih temperatura u gradu je da je gusto izgrađeno gradsko tkivo, pogotovo materijali koji imaju sposobnost apsorpcije toplote, kao što su asfalt, beton, metal i staklo. Stoga je neophodno integrisati elemente zelene infrastrukture. Oni se mogu integrisati u same objekte, kao kod zelenih ramova i zidova, ali ono što nam je od veće važnosti to su otvoreni javni prostori“, ističe Ana Šabanović sa Arhitektonskog fakulteta u Beogradu.

Nedavno objavljeno naučno istraživanje tokom koga su dve godine merene temperature na više lokacija u Beogradu i u Novom Sadu, pokazuje velike razlike u temperaturi u isto vreme, na maloj udaljenosti, između gusto izgrađenih i zelenih površina, posebno u centralnim gradskim opštinama.

„Mi smo uočili u našim istraživanjima da jedna kombinacija zelenih površina, zelene infrastrukture i objekata je najbolja kombinacija za ublažavanje visokih temperatura. Radili smo jednu studiju preko našeg projekta za Trg republike u Novom Sadu, koji je isto kao i sada u Beogradu. Od jedne poluzelene površine dobili smo potpuno zagrejaenu površinu i dobili smo skok temperature od nekoliko stepeni“, objašnjava prof. dr Stevan Savić sa Prirodno-matematičkog fakulteta u Novom Sadu.

Planom generalne regulacije Sistema zelenih površina iz 2019. godine predviđeno je povećanje udela zelenih površina u Beogradu sa 12 na više od 22 odsto.