Tajland – uporište svetskih kompanija, proizvodi više automobila od Italije i Velike Britanije

Kraljevina Tajland, uprkos vojnoj diktataturi i brojnim protestima poslednjih godina, nastavlja da privlači ogromno interesovanje najboljih stranih kompanija.

Prestonica Bangkok tako je, na primer, regionalno sedište najvećeg svetskog proizvođača automobila "Tojote", koja odatle vodi poslovanje ne samo u članicama organizacije zemalja jugoistočne Azije ASEAN, već i u državama južne Azije - Indije, Pakistana i Bangladeša.

"Tojota" iz Bangkoka, zapravo, pokriva čak 20 zemalja u kojima je poslednjih godina prodavala preko milion vozila, što je desetina ukupne prodaje tog japanskog giganta u svetu.

U redovnim sulovima u azijskoj kraljevini koja je u svetu poznata po turizmu godišnje se proizvede blizu dva miliona vozila, po čemu je ta zemlja od 70 miliona stanovnika ne samo regionalni lider, već i jedan od najvećih svetskih proizvođača.

Naime, pre korone Tajland je imao najveću automobilsku industriju u jugoistočnoj Aziji i 12. po obimu u svetu, te godišnje s proizvodnih linija izbacivao više četvorotočkaša od Italije, Velike Britanije ili Turske. Od 1,98 miliona vozila proizvedenih u zemlji 2017. preko milion je bilo izvezeno.

U Tajlandu su prisutne sve najveće svetske kompanije: od nemačkih "BMV" i "Mercedesa-Benca", preko američkih "Dženeral Motorsa" i "Forda", do japanskih proizvođača "Tojota", "Honda", "Mazda", "Micubiši" i drugih. Zemlja proizvodi ili je proizvodila delove i za potrebe južnokorejskih, kineskih i australijskih kompanija.

Interesantno je da je automobilska industrija druga najveća izvozna grana u Tajlandu, jer vrh zauzima prodaja kompjutera i komponenti za te mašine.

U konkurenciji Singapura, Tajland za regionalno sedište svojih operacija su uzeli i velike svetske kompanije iz oblasti telekomunikacija, proizvodnje hrane i energetike, kao što su "Huavej", "Nesle" ili "Ekson-Mobil".

Privlačnost budističke kraljevine

Tajland je stranim kompanijama privlačan ne samo zbog ekonomskih faktora kao što su stimulativni paketi vlade, jeftina radna snage, velika populacija (odnosno, tržište) i centralni geografski položaj u jugoistočnoj Aziji, već i zbog dobrog kvaliteta života i udobnosti – prestonica Bangkok ima odličnu mrežu banaka, tržne centre i kvalitetne klinike poznate po međunarodnom medicinskom turizmu, dok zemlja u celini obiluje kulturnim atrakcijama i velikim prirodnim lepotama.

Istorijski gledano, Tajland je ostvario prednost u odnosu na okolne zemlje zahvaljujući tome što je u godinama posle Drugog svetskog rata izbegao krvave građanske i druge ratove, za razliku od susednog Vijetnama i Kambodže, te kao tvrđava kapitalizma u regionu relativno rano privukao japanske i američke investicije.

Pored pomenute dve zemlje, veliko razaranje je doživeo i susedni Laos, koji su tokom rata u Vijetnamu Amerikanci godinama žestoko bombardovali jer su u njemu utočište tražili severnovijetnamski borci. On je po završetku tog sukoba, slično Vijetnamu, i sam postao komunistička zemlja.

Japanska "Tojota" pravi oko petinu svih vozila koja se proizvedu u Tajlandu, gde rade bukvalno svi japanski auto proizvođači, uključujući tu i one manje kao što su "Isuzu" i "Subaru". To nije slučajno, jer je spoljni faktor koji je znatno doprinuo razvoju tajlandske automobilske industrije upravo tzv. "Plaza dogovor" iz 1985. godine, kada je na traženje Vašingtona oborena vrednost američkog dolara u odnosu na druge važne svetske valute, kao što su japanski jen i nemačka marka.

Pošto se usled toga vrednost japanske valute iznenada udvostručila, kompanije iz Zemlje izlazećeg sunca su shvatile da sada imaju puno novca za ulaganje u inostranstvo, kao i da su troškovi poslovanja u samom Japanu odjednom postali znatno veći. To je dovelo do masovnog izmeštanja japanske proizvodnje u inostranstvo krajem osamdesetih i početkom devedesetih, a značajan deo te migracije je upio Tajland.