Ivica Osim – fudbalska veličina i medijski fenomen u Japanu

Japanski mediji su danas objavili vest o smrti jugoslovenskog fudbalskog asa i trenera Ivice Osima, koji je preminuo u Gracu u 81. godini života.

Osim je u penziju otišao s mesta selektora japanske fudbalske reprezentacije nakon što je doživeo moždani udar u novembru 2007, pa vest o njegovom odlasku prenosi svi domaći mediji, a naročito sportski listovi, koji su joj posvetili čitave naslovne strane.

Oni o njemu govore s velikim pijetetom, kao o vrlo zaslužnoj osobi koja je promenila japansku fudbalsku kulturu u smislu da je u sredini koja je cenila napor, zalaganje i izgaranje na terenu uneo svest da je potrebno više razmišljanja, shvatanja situacije i mudrosti prilikom trčanja i igre uopšte.

Bivši trener Železničara, Partizana i selektor fudbalske reprezentacije SFRJ pre dolaska na kormilo japanskog državnog tima u julu 2006, neposredno nakon okončanja Svetskog prvenstva u Nemačkoj, tri godine je uspešno obavljao dužnost trenera prvoligaša Džef Junajteda s kojim je osvojio Liga kup 2005. godine.

Fudbalski i životni filozof

Ivica Osim je u Zemlji izlazećeg sunca važio ne samo za vrsnog fudbalskog trenera već i za jednu vrstu filozofa, zbog čega je bio veliki miljenik medija, jer je u vreme njegovog rada u Džef Junajtedu objavljena knjiga koja je govorila o njegovom profesionalnom i privatnom iskustvu iz doba raspada SFRJ i rata u Bosni i Hercegovini, te citirala njegove neobično duboke izjave kao poučne bisere mudrosti.

Japanske medije su privlačile narodne poslovice s jugoslovenskih prostora koje je Osim često koristio i intrigirala višeznačnost njegovih izjava o fudbalu i životu uopšte, pa je i nakon njegovog povlačenja objavljeno nekoliko knjiga o njegovoj fudbalskoj filozofiji i životnoj mudrosti.

Japanske televizije i časopisi često su obrađivali i njegov odnos sa sadašnjim selektorom srpske fudbalske reprezentacije (tada zvezdom japanskog fudbala) Draganom Stojkovićem Piksijem, naročito u svetlu poslednjeg nastupa reprezentacije SFRJ na nekom velikom takmičenju (Svetskom prvenstvu u Italiji 1990), kada je Osim jugoslovenske igrače predvodio sa klupe kao selektor, a Dragan Stojković na terenu kao kapiten.

Kada je o samom fudbalu reč, Osimu je pripao težak zadatak da podmladi japansku reprezentaciju, koja je u vreme kada je on stupio na dužnost selektora prolazila kroz smenu generacija, da se izbori sa lokalnom fudbalskom i medijskom kulturom koja je naglašavala obožavanje zvezda i vedeta, te da mlade igrače nauči da budu polivalentni, odnosno da budu spremni da obavljaju više uloga u timu.

Japance, koji su u to vreme bili skloni traženju uzora u inostranstvu, stalno je opominjao da ne pokušavaju da oponašaju druge, već da stvore sopstveni stil koji bi bio zasnovan na njihovim kvalitetima kao što su brzina, agilnost i veliki trud.

Osimov rad u japanskoj reprezentaciji, s kojom je osvojio za njih relativno skromno četvrto mesto na kontinentalnom azijskom prvenstvu 2007, bio je pre svega usmeren ka ostvarivanju dobrog rezultata na mundijalu u Južnoj Africi 2010, ali ga je bolest sprečila da se ponovo pojavi na najvećoj svetskoj fudbalskoj pozornici.

I nakon povlačenja, međutim, on je ostao uticajan u japanskom fudbalu, otvorivši put i delujući kao pokrovitelj nekoliko trenera s bivših jugoslovenskih prostora.