Majstori baroka – Mikelanđelo Rosi

Italijanski kompozitor Mikelanđelo Rosi, rođen 1602. u Đenovi, smatran je jednim od najboljih violinista svog doba i svojevremeno je stekao nadimak „Mikelanđelo violine". Svoj muzički put započeo je kao orguljaš u katedrali u svom rodnom gradu, a 1624. godine odlazi u Rim gde je prvo radio kao violinista kod kardinala Mauricija, a potom je, u periodu od 1630. do 1633. godine, dobio nameštenje u službi čuvene porodice Barberini. Upravo tada Rosi je napisao zbirku od deset tokata i kuranti za instrumente sa dirkama, kao i prvu operu Erminija na Jordanu, koja je uspešno izvedena u palati Barberini, gde se i sam kompozitor pojavio u ulozi Apolona svirajući violinu. Početkom 1634. godine Rosi odlazi da radi na modenskom dvoru Frančeska I d'Estea, sa povremenim izletima u Bolonju, Veneciju i Feraru gde su se njegove opere prikazivale. Kasnije se vratio u Rim u službu pape Inočentija X, gde je i umro 1656. godine.

Iako je Rosi tokom svog života bio poznat kao izvanredan violinista, nijedna kompozicija koju je napisao za ovaj instrument nije ostala sačuvana, i danas je u istoriji muzike prvenstveno ostao poznat po svojim delima za instrumente sa dirkama. Pored toga, Rosi je napisao trideset dva polifona madrigala koji za vreme njegovog života nisu bili objavljeni, i tek su u novijoj istoriji muzike otkriveni. Pisani pod uticajem muzičkog jezika Karla Đezualda da Venoze, ovi polifoni madrigali nastali su u periodu između 1624. i 1629. godine u Rimu. Sa jedne strane, za muziku koja je pisana u trećoj deceniji 17. veka, čini se vrlo konzervativnom, sa pet deonica, od kojih su dve namenjene tenorima, a ne sopranima, kao što je tada bila praksa, dok sa druge strane, ovi madrigali su bili izuzetno smeli u pogledu harmonija - obiluju hromatikom i modulacijama koje ih, uprkos kontrapunktu, vode izvan granica harmonskog tonaliteta. 

Autorka: Saša Tošković