Piter Novik: Da li bi sakrili moju decu?

U svom zanimljivom radu autor primećuje da je sredinom šezdesetih godina prošlog veka došlo do pomeranja Holokausta sa margine u središte svesti američkih Jevreja što je odražavalo (i zauzvrat promovisalo) dalekosežne promene u načinu na koji su američki Jevreji razumevali sebe i svoje okolnosti. Ranije su Jevreji Ameriku doživljavali kao drugačiju. Naglašavali su kontrast nesigurnosti jevrejske egzistencije drugde i sigurnosti i prihvatanja koje su postigli u Sjedinjenim Državama. Sa zadovoljstvom su posmatrali brzi pad antisemitizma u američkom društvu, činjenicu da više nisu bili autsajderi, već insajderi kojima nijedna vrata napredovanja nisu bila zatvorena.

Međutim, kako ističe Piter Novik, krajem šezdesetih, pa sve više tokom sedamdesetih, uticajne jevrejske vođe počele su da insisistiraju da se pojavio „novi antisemitizam"; da su, nasuprot prethodnom periodu, američki Jevreji sada ugroženi, izolovani i ranjivi. Nekada su jevrejske organizacije bile orijentisane ka spolja, naglašavale izgradnju mostova između Jevreja i ne-Jevreja i isticale ono zajedničko Jevreja i drugih Amerikanaca. Naime, desio se jedan zaokret ka unutra, insistiranje na odbrani izdvojenih jevrejskih interesa, naglasak na onome što je Jevreje učinilo nesličnim drugim Amerikancima. Po mišljenju Novika, američki Jevreji su u tom periodu sve više počeli da doživljavaju sebe kao ugroženu vrstu i tragali su za temama i programima koji bi mogli da promovišu jevrejsku solidarnost. Sve u svemu, desio se otklon od onog držanja ranijeg razdoblja kada su američki Jevreji odbacili status „zajednice žrtava" i, kao posledicu, marginalizovali Holokaust. To je uslovilo da je sve veći broj jevrejskih vođa i značajan deo američkih Jevreja sada usvojio držanje prema kojem se Jevreji definišu svojom istorijom viktimizacije i prema kojem je Holokast postao središnji simbol jevrejskog identiteta.

Tekst je preuzet iz zbornika The Holocaust in American Life koji je objavljen 1999. godine u Njujorku.

Prevod Predrag Krstić.
Čita Aleksandar Božović.
Urednica Olivera Nušić.