Druga Rusija – Aleksandar Etkind

Knjiga Druga Rusija, koja će uskoro biti objavljena u okviru Biblioteke XX vek, pored uvodne studije priređivača, Milana Subotića sadrži radove jedanaest savremenih ruskih autora različite generacijske pripadnosti i teorijskih interesovanja. Kritički stav prema vladajućoj političko-ideološkoj paradigmi predstavlja zajedničku karakteristiku svih izabranih radova. S obzirom na jednostranu recepciju ruske intelektualne i političke scene, ovaj zbornik radova je nastao u nadi da će podstaći čitaoce da Rusiju sagledaju iz drugačije perspektive od one koja je u Srbiji dominantna, te da će, na taj način, doprineti potpunijem razumevanju njene kompleksne istorije i savremenosti.

Aleksandar Etkind, svetski poznati istoričar ideja i filozof kulture, u ovom eseju koristi analitički aparat nove institucionalne ekonomije teorije kako bi objasnio pravac i dinamiku razvoja ruskog društva i kulture. Polazeći od oficijelno formulisanog projekta „modernizacije“, Etkind ukazuje na zavisnost ruske ekonomije od prirodnih resursa, te na monopol koji nad tim resursima poseduje politička elita. Orijentisana na izvlačenje resursne rente, ruska elita čini zatvorenu socijalnu grupu koja funkcioniše u „ekstraktivnom“ tipu države u kojoj nema socijalne vertikalne mobilnosti, a većina stanovništva biva za svoju poslušnost nagrađena redistribucijom malog dela prihoda od ogromnih profita. Svoje stanovište, Etkind potkrepljuje primerima preuzetim iz savremenih filmova i književnih dela u kojima identifikuje svest o „sirovinskom proklestvu“.

Tekst je preveo Zorislav Paunković.
Urednica Olivera Nušić.