Leskovac Nemanjin grad

Leskovačko petorečje. Nekada su čitav ovaj prostor prekrivale šume i močvare pa se na vizantijskom jeziku zvao Dendre, a kasnija je dobio slovensko ime Dubočica što i znači močvarni predeo. Pod tim imenom područje današnje leskovačke kotline carskim ukazom vizantijski car Manojlo Prvi u 12 veku poklonio je velikom srpskom županu Stefanu Nemanji. Od tada je Leskovac Nemanjin grad i mnogo više od toga.

“Značaj župe Dubočica je prvenstveno je je to prva teritorija koju je Stefan Nemanja sebi svojoj dinastijii uključio u svoje posede. Značaj župe Dubočica je u tome što je ona bila u krajnjim granicama. Pričamo o državi Stefana Nemanje i kao takva bila je u neposrednoj blizini Toplice. Položaj Toplice je izuzetno važan jer Toplica nije bila samo župa nego i zemlja to su veće teritorijalne jedinice i na početku Nemanjine vladavine Toplica je bila sedište njegove oblasti a tek 1168. godine kada se Stefan Nemanja pominje kao veliki Župan i deo srpske države odnosno Raške države”, objašnjava Vladimir Petković, istoričar Narodnog muzeja u Leskovcu.

Već 1348. godine u povelji cara Dušana Leskovac se pominje kao veliko selo koje leži na obe strane reke, a kao ekonomski osnaženo postaje metoh manastira Hilandar. Samo pedeset godina kasnije u povelji knjeginje Milice pominje se prvi put kao grad. Uz to svetorodna loza uticala je na jačanje pravoslavlja podizanjem crkava i manastira na ovom području.

“U najezdi od Turaka metosi Hilandarski i metosi Svetog Pantelejmona su porušeno ali je zato sazidan manastir Visokih Dečana takodje negde u centru Leskovca. I upravo ti metosi kasnije dakle bili su brana s jedne strane protiv islamizacije srpskog stanovništva i s druge strane pošto se preko crkve vršila i jelinizacija i bugarizacija jaka brana u očuvanju nacionalnog identiteta ovo kraja”, navodi protojerej Miroslav Jovanović.

Crkava iz tog perioda bilo je nekoliko i u samom gradu. Jedna od njih takozvana Bela crkva nalazila se na mestu današnjeg istorijskog arhiva. Hram prepodobnog Simeona Mirotočivog u naselju Dubočica koji se dugo gradio označava obnavljanje duhovne vertikale Leskovčana.

“Graditi bogomolju, gradimo opet temelj budućim generacijama i činimo isto što je Sveti Simeon činio za našu državu za naše sve što imamo danas kulturu, državu, istoriju za veru sve što je ostavio iza sebe mi ovim odužujemo se njemu i zadužujemo buduća pokoljenja istom bogomoljom”, smatra protonamesnik Zvonimir Živković, steršina hrama Svetog Simenona Mirotočivog.

Istorijska sećanja i duhovni izvori čine suštinu jednog grada, jedne države, jedne nacije. Koliko je to važno možda se najbolje vidi i oseća u Leskovcu koji je kroz istoriju bio na velikim istorijskim iskušenjima, raskrsnicama zbog čega je teško stradao pa opstanak i očuvanje imena i vere kroz vekove teško može racionalno da se objasni. Jer vera je stvar srca, a ne razuma. Zato Leskovac i Leskovčani opstaju takvi kakvi jesu. Uvek svoji na svome sa Stefanom Nemanjom u srcu.