Sprečiti osnivanje HPC

Posle najave osnivanja takozvane Hrvatske pravoslavne crkve, episkop dalmatinski Fotije zatražio je od hrvatskog predsednika Ive Josipovića da spreči njeno formiranje.

Vladika je upozorio na proustašku prirodu tog udruženja koje ima za cilj uništenje Srba i Srpske pravoslavne crkve (SPC) u Hrvatskoj.

Vladika Fotije upozorava da "pomenuta HPC u svom osnivačkom programu iznosi da ona svoje utemeljenje i istorijsko izvorište ima u Pavelićevoj NDH".

"Iza NDH, kao što nam je svima poznato, ostali su bezbrojni leševi, jame i logori, gde su najvećim delom pobijeni nevini ljudi, samo zato što su bili druge vere ili nacije", piše u pismu.

"Ustaški poglavnik Pavelić je pored svirepih zločina i genocida nad Srbima, Jevrejima i Romima, 1942. godine formirao tzv. Hrvatsku pravoslavnu crkvu, sa ciljem potpunog uništenja i zatiranja Srba i Srpske pravoslavne crkve na prostorima Hrvatske", ističe Fotije.

U pismu, Fotije naglašava svoju pastirsku dužnost da Josipoviću ukaže na militantnu i proustašku prirodu tog udruženja, koje bi "svojim eventualnim radom i delovanjem moglo doprineti ponovnom povampirenju rasnih teorija i verske netrpeljivosti, koje nemaju nikakvu prođu, pa čak su i zakonom zabranjene u većini zemalja današnje demokratske Evrope".

Vladika Fotije upozorava da, u trenutku kada SPC i pravoslavni Srbi u Eparhiji dalmatinskoj, posle nedavnog tragičnog rata, pokušavaju da žive isceljujući duhovne i materijalne rane i brinući se o životu i opstanku naroda koji je vekovima živeo i živi na tim prostorima, pomislio da je došao mir, "pojavljuje se jedno takvo zlokobno udruženje, koje u svom temeljnom programu ima negaciju drugoga - trenutno Srba i Srpske pravoslavne crkve".

Zajednica koja okuplja nešto više od 400 vernika i koja se naziva Hrvatska pravoslavna crkva predstavljana je nedavno u Zadru, a, prema rečima njenih predstavnika, cilj je oživljanje rada HPC iz vremena Drugog svetskog rata, kao i okupljanje pravoslavnih vernika koji ne žele da se poistovećuju sa Srbima.

Iguman Jelisej Lalatović, kao jedan od inicijatora, ocenio je da će hrvatska država i javnost obnavljanje Hrvatske pravoslavne crkve doživeti kao duhovnu potrebu jednog dela stanovništva i u njoj spoznati "faktor mira".

Čekanje na registraciju pet godina

Sekretar Komisije za odnose s verskim zajednicama Hrvatske Franjo Dubrović izjavio je da svako ko želi da se evidentira kao verska zajednica mora kao udruženje da čeka pet godina i da ima najmanje 500 vernika.

"Još nismo dobili upit od Hrvatske pravoslavne zajednice, čak i ne znamo jesu li registrovani kao udruženje", rekao je Dubrović za Večernji list.

Da bi HPC bila priznata, prema postojećem Zakonu o verskim zajednicama, mora da čeka pet godina i do tada da okupi 500 vernika ili da se na sledećem popisu stanovništva, koji je iduće godine, deo pravoslavnih vernika izjasne kao pripadnici Hrvatske pravoslavne crkve.

Država raspolaže brojkama da u Hrvatskoj postoji oko 11.400 stanovnika koji su se po nacionalnosti izjasnili kao Hrvati, a po veri kao pravoslavci.

"Nedavno sam video da se Srpska pravoslavna crkva sve do 1920. nije nazivala srpskom i da toga nije bilo u nazivu, nego da su episkopije nosile imena po mestima i regijama gde su osnovane", rekao je Dubrović.

Dubrović je dodao da je jedino Grčkoj pravoslavnoj crkvi 1830. kralj dao naziv grčka, a posle 1920. nacionalne nazive dobile su i ostale pravoslavne crkve.