Danas je Vidovdan

Centralna manifestacija proslave Vidovdana, povodom 622. godine od Kosovskog boja, održana je u Gračanici i na Gazimestanu. Jutarnju liturgiju i parastos služio je patrijarh srpski Irinej.

Patrijarh je u Gračanici poručio da je Kosovo i Metohija blagoslovena zemlja na kojoj ima mesta za sve ljude dobre volje, ističući da se mora učiniti sve da ono bude i ostane srpsko kao što je to bilo kroz čitavu istoriju.

"Kako možemo ostaviti zemlju koja je krvlju natopljena, kako ostaviti zemlju na kojoj se nalaze naše najveće svetinje i celog hrišćankog roda, kako ostaviti zemlju bez glave i srca i duše, zato smo i danas ovde, na ovaj sveti dan da pokažemo svetu, pre svega sebi da smo mi neodvojivi deo ove svete i blagoslovene zemlje", poručio je srpski patrijarh.

Patrijarh Irinej je zapitao - kako može Srbija ostati bez Kosova, ostati i biti Srbija i pozvao raseljene Srbe da se vrate na Kosovo.

Vidovdanskoj liturgiji u manastiru Gračanica prisustvovalo oko 1.000 Srba iz svih krajeva Srbije, ali i iz Crne Gore, Republike Srpske i Makedonije.

Liturgiji su prisustvovali i princ Aleksandar Karađorđević, ministar za Kosovo i Metohiju Goran Bogdanović, državni sekretari u tom ministarstvu Oliver Ivanović i Zvonimir Stević, predstavnici stranaka u Srbiji, kao i ličnosti iz javnog i kulturnog života Srbije.

Policija Kosova obustavila je saobraćaj na regionalnom putu Priština-Gnjilane, a portu Gračanice obezbeđivali su predstavnici Euleksa i švedskih vojnici iz sastava Kfora.

Vidovdanske svečanosti su nastavljene dodelom priznanja "Majka devet Jugovića" porodicama koje imaju četvoro i više dece, a obeležavanje praznika se završava na Gazimestanu parastosom palim srpskim junacima u Kosovskom boju 1389. godine.

U beogradskoj crkvi Svetog Marka služen je parastos stradalima, vojnicima i vojskovođama, koji su život položili u borbama za slobodu, odbranu i opstanak otadžbine. Svetu liturgiju i parastos služili su otac Trajan i sveštenstvo hrama.

Prisutni vernici i sveštenstvo molili su se za pokoj duše kosovskih junaka i srpskog cara Lazara, izginulim 28. juna 1389. godine na Kosovu polju.

Vidovdan je obeležen i kod Spomenika kosovskim junacima u Kruševcu, uz prisustvo predstavnika Ministarstva odbrane, Vojske Srbije, grada Kruševca, zbratimljenih opština iz zemlje i inostranstva.

Komemorativna svečanost povodom 622. godišnjice boja srpske vojske protiv otomanskog osvajača održana odavanjem najviših državnih i vojnih počasti kosovskim junacima i knezu Lazaru.

Pomen kosovskim junacima održan je i u srednjovekovnom manastiru Ravanica kod Ćuprije, koji služi vladika braničevski Ignjatije.

Tok bitke

Kosovska bitka između srpske i turske vojske zbila se na Gazimestanu kod Prištine u utorak, 28. juna 1389. godine (15. juna po starom kalendaru).

Srpsku vojsku predvodio je knez Lazar Hrebeljanović, a činile su je i snage njegovih srodnika i saveznika, dok je na čelu otomanske vojske bio sultan Murat Prvi sa sinovima Jakubom i Bajazitom.

Prema istorijskim izvorima, u prvoj fazi bitke, srpska vojska je potisnula protivnika. Srpski vitez Miloš Obilić ubio je sultana Murata. Uprkos tome, sultanov sin Bajazit uspeo je da konsoliduje vojsku i krene u protivnapad, u kome je zarobljen i pogubljen knez Lazar.

Posle silovitog i tragičnog sudara, otomanska vojska se povukla sa bojišta i napustila Srbiju.

Prvi izvori govore o srpskoj pobedi, a oni koji se javljaju sredinom 15. veka o boju bez pobednika ili srpskom porazu. Zbog toga se smatra da je bitka završena najverovatnije srpskom pobedom ili bez pobednika, ali po dalekosežnim posledicama ona zapravo predstavlja otomansku pobedu.

U srpskoj istoriji Kosovski boj predstavlja prekretnicu posle perioda uspona pod vladarima iz dinastije Nemanjić, a u kolektivnom sećanju srpskog naroda simbolizuje slobodu, otpor tuđinu, negovanje patriotizma, nacionalnog identiteta, viteštva i herojstva.