Godišnjica Drugog srpskog ustanka

Povodom obeležavanja godišnjice Drugog srpskog ustanka, Dana opštine Gornji Milanovac i 150 godina imendana grada, zamenik premijera i ministar unutrašnjih poslova Ivica Dačić položio je venac na Spomenik oslobodiocima u Takovu.

Ministar prosvete u Vladi Srbije Žarko Obradović, takođe je prisustvovao obeležavanju 194. godišnjice početka Drugog srpskog ustanka.

Dačić i Obradović, kao i predstavnici Ministarstva rada i socijalne politike, Ministarstva odbrane i Opštine Gornji Milanovac, položili su vence kraj spomenika ustanicima koji su 1815. godine otpočeli borbu za oslobođenje od Turaka.

Tokom proslave u Lunjevici ministar Dačić otkrio je bistu vojvode Nikole Milićevića (1767-1842), uglednog trgovca i učesnika u oba srpska ustanka protiv Turaka, koji je bio deda kraljice Drage Obrenović.

Posle propasti Prvog srpskog ustanka, srpski narod našao se u još gorem položaju. Teror, nasilno skupljanje oružja, uvođenje kuluka za opravku gradova i puteva, surovo uterivanje nameta i feudalnih obaveza ponovo su izazvali pojavu hajduka.

Nastavak borbe za Kneževinu Srbije

Nakon nekoliko buna u jesen 1814. godine, u okolini Čačka izbila je Hadži Prodanova buna. Ali, zbog loše organizacije, ta buna je bila ubrzo ugušena. U njenom gušenju učestvovao je i sam Miloš Obrenović.

Turci su i dalje nastavili sa terorom stanovništva. U Takovu kod Gornjeg Milanovca, 23. aprila 1815. godine budući knez Srbije, Miloš Obrenović (1780-1860), na skupu starešina objavio je početak novog ustanka i druge faze borbe za oslobođenje zemlje od turske vlasti.

Time je počeo Drugi srpski ustanak koji je vodio konačnom kraju turske vlasti i uspostavljanju Kneževine Srbije.

Za vođu ustanka izabran je Miloš Obrenović, a borbe su trajale oko četiri meseca.

Oružani sukobi sa turskom vojskom nisu imale intezitet i razmjere kao u Prvom ustanku. Nakon pregovora Marašli Ali-paše i Kuršid-paše sa vođom ustanka zaključen je usmeni dogovor između Marašli Ali-paše i Miloša Obrenovića.

Prekinuta je oružana borba, ali ustaničke borbe za ostvarenje ciljeva postavljenih 1804. i 1815. godine nisu obustavljene.

Turska je sporazum shvatila kao konačni prekid borbe i ustanka, ali za Miloša Obrenovića i ustanike sporazum je predstavljao osnovu za dalje proširenje povlastica i polaznu točku u daljoj borbi za ostvarivanje konačnih ciljeva ustanka - rušenje turske feudalne vladavine i uspostavljanje vlastite vlasti.

Grad koji nosi ime po Milanu Obrenoviću

Gornji Milanovac, koji je dobio ime po Milanu Obrenoviću, bratu kneza Miloša, ima oko 50.000 žitelja u 63 naselja na prostranom području od Suvobora, preko Rudnika do Gornje Gruže.

Grad koji je u drugoj polovini 20. veka važio za "privredno čudo" sa razvijenom industrijom i naprednom poljoprivredom, prolazio je kroz privrednu krizu poslednju deceniju i po.

Predsednik opštine Dražimir Marušić istakao je da se od pre dve-tri godine oseća blagi oporavak privrede.

Fabrika posuđa "Metalac", sa oko 1.500 zaposlenih značajan je izvoznik, a za njim slede prilično uspešno privatizovana preduzeća PIK "Takovo", Hemijska industrija "Zvezda Helios" i "Tetra pak".

Okolina Gornjeg Milanovca je i značajan proizvođač voća sa naprednim stočarstvom, dok najznačajniju turističku ponudu ima obližnja planina Rudnik.