Preminula Herta Has

Herta Has, jedna od životnih saputnica doživotnog predsednika Jugoslavije Josipa Broza Tita, preminula je u Beogradu u petak 5. marta u 96. godini. Po sopstvenoj želji, sahranjena je u krugu porodice.

Herta Has, rođena u Mariboru 1914. godine, radničkom pokretu pristupila je kao student Ekonomske visoke škole u Zagrebu. Član SKOJ-a postala je 1934. godine, a dve godine kasnije i Komunističke partije Jugoslavije.

Aktivno je radila u Ženskom pokretu u Mariboru i Omladinskoj sekciji ženskog pokreta u Zagrebu i bila angažovana na slanju dobrovoljaca u Španiju, tokom građanskog rata, i na drugim zadacima u CK KPJ.

Josipa Broza je upoznala 1937. godine u Parizu, koji je bio regrutni centar španskih dobrovoljaca. Za vreme jednog od Titovih boravaka u francuskoj prestonici, kao kurirka iz Zagreba je donela falsifikovane pasoše za španske borce.

Par je, nakon povratka u Zagreb, nastavio zajednički život. Veza je trajala do 1941. godine i početka Drugog svetskog rata. Tito je u maju 1941.godine u Beogradu upoznao drugu partijsku kurirku Davorjanku Paunović Zdenku.

Herta Has je ostala u Zagrebu i, nekoliko dana posle Titovog odlaska, rodila je sina Mišu. Krajem 1943. godine, otišla je u Sloveniju, gde je ostala do kraja rata. Prema dostupnim biografskim podacima, Tita je videla još samo jednom, 1946. godine u kabinetu predsednika FNRJ.

Živela je u Beogradu i radila u Saveznom izvršnom veću. Sa drugim mužem imala je dve ćerke. Njen sin Aleksandar Mišo Broz je hrvatski diplomata u Indoneziji, a unuka Saša Broz je pozorišna rediteljka.

Uz Hertu Tito je imao još tri žene - prvu Pelagiju Bjelousovu upoznao je u Rusiji i s njom je imao sina Žarka, druga je bila Herta Has, treća Davorjanka Paunović, a poslednja Jovanka Budisavljević koja živi u Beogradu.