Knez Pavle na Oplencu

18.15 - Kolona sa posmrtnim ostacima kneza Pavla, kneginje Olge i kneževića Nikole Karađorđevića stigla na Oplenac.

Posmrtni ostaci kneza Pavla, kneginje Olge i kneževića Nikole Karađorđevića, ekshumirani 28. septembra na groblju "Boa de Vo" u Lozani, ispraćeni su oko 17 časova iz Saborne crkve i zvukom crkvenih zvona ka mestu sahrane - porodičnoj Crkvi Svetog Đorđa na Oplencu u Topoli gde su stigli u 18.15 časova.

Na ulazu u grad grupa meštana čekala je dolazak nekadašnjeg namesnika Kraljevine Jugoslavije, a nekoliko minuta kasnije uz intoniranje državne himne stigli su na Oplenac. Kovček Kneza Pavla u crkvu su uneli gardisti, a kovčege njegove porodice, članovi pevačkog društva iz Šumadije. Prethodno je služen parastos.

Crkva Svetog Đorđa biće otvorena za sve koji žele da odaju počast knezu Pavlu do ponoći i opet ujutru od pet časova. A sutra će liturgiju služiti episkop australijsko - Irinej, a samo spuštanje posmtrnih ostataka planirano je u 13.30.

Kovčeg sa posmrtnim ostacima kneza Pavla, poslednjeg vladara Kraljevine Jugoslavije, posle opela, iz Saborne crkve izneli su pripadnici garde Vojske Srbije, dok su članovi nacionalnog ansambla "Kolo" izneli kovčege sa posmrtnim ostacima kneginje Olge i kneževića Nikole.

Osim članova porodice, i državnog vrha Srbije najavljen je dolazak na sahranu predstavnika grada Lozane, vojvode od Kenta, Nikolasa i princa Nikole Petrovića.

Rehabilitacijom kneza Pavla stekli su se njegovi uslovi za povratak u zemlju, njega su komunističke vlasti 45 proglasile izdajnikom, a krajem 2011 sudskom odlukom ta presuda je poništena kao i sve njene pravne posledice, pa je posle više od sedam decenija izgnanstva, knez Pavle ponovo u Srbiji.

Nakon što je kolona sa kovčezima krenula ka Oplencu, ćerka kneza Pavla Jelisaveta i članovi njene porodice razgovarali su sa brojnim građanima ispred Saborne crkve. Opelo su služili sveštenici Saborne crkve i episkop australijski Irinej.

Građani su mimohodom sinoć i danas do 17 časova odali poštu Karađorđevićima. Posmrtne ostatke poslednjeg vladara Kraljevine Jugoslavije, Karađorđevog praunuka, u Sabornu crkvu, uz himnu Bože pravde, uneli su gardisti.

Patrijarh srpski Irinej, koji je služio liturgiju, u obraćanju je poručio da je posle sedam decenija, zahvaljujući novoj vladi, ispravljena istorijska nepravda prema knezu, koji je bio veliki patriota.

"On je bio veoma veliki patriota koji je poznavao političke prilike u Evropi, snagu Jugoslavije, ali i drugih velikih sila u Evropi koje su dominirali njome. Neki su, međutim, drugačije mislili", rekao je patrijarh i poručio da je ovo veliki dan za narod, Srbiju i građane Beograda, jer su 36 godina posle smrti kneza Pavla njegovi ostaci preneti u našu zemlju.

Predsednik i premijer Srbije, Tomislav Nikolić i Ivica Dačić, obećali su da će u zemlju vratiti i posmrtne ostatke ostalih članova porodice Karađorđević, a pre svega kralja Petra.

"Moja dužnost je bila da čoveka koji je vodio ovu državu u neka vremena poštujem, jer je to Srbija. Republika, monarhija i stanje pre monarhije, sve je to Srbija. Sve je utkano u istoriju, sudbinu naše države", rekao je predsednik Srbije Tomislav Nikolić.

"To je dug prema dinastiji Karađorđević, ali i prema Srbiji, koja zaslužuje da sva njena deca koja su značila mnogo u njenoj istoriji imaju dostojno mesto u Srbiji", reči su Ivice Dačića, premijera Srbije.

Uz državne počasti, Knez Pavle Karađorđević stigao je u Srbiju posle više od 70 godina izgnanstva.

"Mi smo njega kritikovali, ali bili smo deca. Trebalo je stariji, pametniji da nam kažu da ga ne kritikujemo. Posle sam uvideo, baveći se istorijom, da on nije čovek iz ovog vremena, on je iznad ovog vremena", kaže jedan anketirani građanin.

"Mislim da ovim trenutkom Srbija otvara novu stranicu svoje istorije. Mislim da narod koji ne poštuje svoju prošlost, ne može imati svoju budućnost", rekao je drugi poštovalac Karađorđevića. 

Biografija kneza Pavla

Knez Pavle Karađorđević rođen je u Sankt Peterburgu 1893. godine. Maturirao je 1912. godine u Drugoj beogradskoj gimnaziji, a već naredne godine upisuje studije na Oksfordu.

Zbog izbijanja Prvog svetskog rata 1914. godine bio je primoran da odloži studije. Sledeće godine oboleo je hepatitisa. Naredne dve godine rata provodi u glavnom štabu, da bi početkom 1918. godine otišao na lečenje u Pariz.

Posle toga je nastavio studije u Oksfordu gde je kasnije diplomirao na istoriji umetnosti i postaje "master of arts". Kasnije mu je dodeljena diploma počasnog doktora Univerziteta u Oksfordu.

U oktobru 1923. godine oženio se kneginjom Olgom. Sledeće godine rodio mu se prvi sin Aleksandar. Drugi sin Nikola rodio mu se u junu 1928. godine.

Posle ubistva kralja Aleksandra Prvog u Marselju 9. oktobra 1934. godine, postao je knez-namesnik Kraljevine Jugoslavije, umesto maloletnog Petra Drugog.

U vreme dok je on bio namesnik potpisan je Trojni pakt sa silama Osovine, 25. marta 1941, što je dovelo do masovnih demonstracija u Beogradu kojima je pakt odbačen, a Kraljevina Jugoslavija ušla u rat koji je posle 12 dana izgubila. Knez Pavle, međutim, nije stavio potpis na Trojni pakt.

Posle demonstracija 27. marta, knez Pavle je iz Beograda otišao sa porodicom u Grčku, a zatim u Kairo. U junu 1943. godine zajedno sa porodicom prebačen je u Južnu Afriku, a zatim se seli u Ženevu 1948. godine. U automobilskom udesu u blizini Londona 1952. godine poginuo je njegov sin, knez Nikola.

Knez Pavle Karađorđević preminuo je 14. septembra 1976. godine u Parizu. Sahranjen je na groblju u Lozani, a njegovi posmrtni ostaci ekshumirani su 28. septembra.