Srbija u Velikom ratu

Kroz hronologiju događaja, sa nizom novih detalja, u seriji se opisuju uspesi, podvizi, stradanja i tragedija srpske vojske, države i naroda u Prvom svetskom ratu.

Geopolitički odnosi pred Veliki rat, interesi velikih sila i položaj Srbije, srpski ustupci i austrougarski ratni ultimatum - tema su prve epizode serije. Takođe, u ovoj epizodi govori se i o srpskoj vojsci, bombardovanju Beograda 1914. godine i slavnoj Cerskoj bici.

U sledećim epizodama serije, osim osvrta na najznačajnije bitke koje je srpska vojska tih godina vojevala (Bitka na Drini, Kolubarska bitka, Kajmakčalan, proboj na Doborom polju...), biće reči i o sudbini srpskih vojnih zarobljenika i civila u logorima širom Evrope. Posebna pažnja posvećena je životu u okupiranoj Srbiji, čije je stanovništvo, skoro četiri miliona ljudi, živelo u bugarskoj i austrougarskoj okupacionoj zoni izloženo gladi, internacijama i ubistvima.

O strahotama i tragediji koja je tih godina zadesila celokupan srpski narod govore najeminentniji srpski, ali i inostrani istoričari. Pored najboljih poznavalaca prilika Prvog svetskog rata sa ovog područja, u filmu učestvuju i najpoznatiji proučavaoci Velikog rata u Evropi: profesori sa Kembridža, Sorbone, Lomonosova i Univerziteta u Beču.

Film je sniman u 13 zemalja (Srbija, Albanija, Grčka, Makedonija, Austrija, Češka, Slovačka, Mađarska, Rumunija, Bugarska, Rusija, Tunis i Francuska). Ekipa Radio-televizije Srbije koja je realizovala ovaj film prva je novinarska ekipa koja je posle 100 godina prošla putem kojim je išla srpska vojska u periodu od 1915. do 1918. godine.

Snimane su albanske planine i močvare. Na osnovu fotografija iz vremena Prvog svetskog rata birane su lokacije. Mesta bitnih događaja zabeležena su i vek kasnije. Snimano je na Kajmakčalanu, Krfu, na Dobrom polju, planinskom vrhu sa koga je izvršen proboj Solunskog fronta, u Solunu.

Snimljeni su skoro svi spomenici i groblja na kojima su ostala da leže tela srpskih vojnika i civila (Zejtinlik, Vojničko groblje u Bitolju, spomen-kosturnica na Kajmakčalanu, u Krupnju, Lazarevcu, vojničko groblje u Tijeu kraj Pariza, groblje u Bizerti, u Menzel Burgibi).

Dragocenost filma predstavljaju i kadrovi grobalja srpskih ratnih vojnih zarobljenika i civila u Mauthauzenu, Ašahu, Nežideru, Jindrihovicama, Nađmeđeru, Aradu i Sofiji.

Igrane scene u filmu predstavljaju rekonstrukciju važnih istorijskih događaja i one su zasnovane na svedočenjima savremenika koja su ostala zabeležena u istorijskim knjigama ili ratnim dnevnicima. Na taj način i igrane scene, pored autentičnih fotografija i arhivskih kadrova, predstavljaju svojevstan istorijski dokument.

U igranim sekvencama pojavljuju se najpoznatiji srpski glumci. Vojvodu Radomira Putnika igra Voja Brajević, vojvodu Živojina Mišića Branislav Lečić, u ulozi Nikole Pašića pojavljuje se Miki Krstović. U filmu glume i Nikola Rakočević, Srđan Timarov, Ljubivoje Tadić, Branko Jerinić, Vladimir Jocić...

Srpske vojnike u ratnim scenama verno su odigrali pripadnici Specijalne brigade Vojske Srbije, pripadnici Treće brigade Kopnene vojske Srbije kao i budući oficiri, kadeti Vojne akademije. Simulacije ratnih borbi izvedene su na Pasuljanskim livadama i Deliblatskoj peščari. Prelazak srpske vojske preko albanskih planina sniman je na Kopaoniku.

Dokumentarno-igrana serija urađena je u produkciji Radio-televizije Srbije i Ministarstva odbrane, odnosno Vojnofilmskog centra "Zastava film". Serija je finansirana sredstvima Vlade Srbije u okviru programa obeležavanja stogodišnjice od početka Prvog svetskog rata a pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture Republike Srbije.

Dokumentrano-igrana serija "Srbija u Velikom ratu" biće na programu od 13. oktobra, utorkom, na Prvom programu RTS-a u 22 sata.

Autor serije "Srbija u Velikom ratu" je Slađana Zarić, a reditelj Ivana Stivens.

Glavni i odgovorni urednik Informativnog programa u čijoj produkciji je serija napravljena je Nenad Lj. Stefanović, novinar Vesna Ilić, direktor fotografije Petar Vujanić, kamera Bojan Danilović i Ivan Vasiljević. Scenograf je Snežana Popović, kostimografi su Nevena Milovanović i Biljana Mihailović. Snimatelj zvuka je Branko Stojanović, dizajner zvuka Bojan Mangović, a grafički dizajner Borko Ćirić.

Muziku za film komponovao je Vladimir Tošić, montažeri su Marija Bogičević i Mirjana Mitrović, producent Dobrivoje Ilić, a izvršni producenti projekta "Srbija u Velikom ratu" su Snežana Rodić Sinđelić i Mate Vujnović. Stručni konsultanti su Miloš Ković, Aleksandar Životić, Ivan Mijatović, Slobodan Đukić i Dmitar Tasić.