Sutjeska - 80 godina, najveća gerilska bitka Drugog svetskog rata

 Šestog maja 1943. komandant nemačkih trupa u Hrvatskoj general Rudolf Liters izdao je zapovest o pripremi i izvođenju operacije „Švarc“ sa ciljem likvidiranja partizanskog pokreta. Za operaciju opkoljavanja i uništenja partizanskih jedinica na prostoru Sutjeske, Pive i Tare angažovano je 127.000 vojnika. U obruču jedinica fašističke Nemačke, Italije, Bugarske i Nezavisne Države Hrvatske našlo se 22.148 partizanskih boraca. Bitka na Sutjesci je započela 15. maja.

Nakon mesec dana krvavih borbi okončana je 15. juna. Uprkos ogromnim gubicima partizana – poginulo je 7.454 borca (od čega 6.946 muškaraca i 597 žena) – glavnina jedinica je uspela da se izvuče iz obruča. Da je partizanski pokret likvidiran u operaciji „Švarc“, teško da bi se ikad oporavio. Bitka na Sutjesci je najveća gerilska bitka vođena u Drugom svetskom ratu, prekretnica Drugog svetskog rata u Jugoslaviji.

 Podsećanjem na važne datume i događaje tokom Prvog i Drugog svetskog rata, programima relizovanim sopstvenom inicijativom proteklih jubilarnih godina, Radio-televizija Srbije neguje kulturu sećanja na stradanja i žrtve našeg naroda tokom nekih od najvažnijih istorijskih, svetskih, događaja. Prethodne tri godine, deo aktivnosti u Galeriji RTS-a posvećen je i antifašističkoj tradiciji snažno utkanoj u svest još živih učesnika i potomaka ratovanja polovinom prošlog veka. Izložbom „Sutjeska-80 godina“ od 19. septembra do 6. oktobra 2023. nastavlja se niz izlagačkih aktivnosti tim povodom, posle izložbi „Kragujevačka tragedija 1941“, „Sećanje na jugoslovenske umetnike revolucije“ i „Kozara 1942“.

U saradnji sa nekoliko kulturnih institucija od Tjentišta do Beograda: Muzeja Bitke na Sutjesci, Vojnog muzeja iz Beograda, Medija centra „Odbrana“, Muzeja savremene umetnosti – Beograd, Muzeja Jugoslavije i Muzeja žrtava genocida realizovana je postavka sa oko 280 eksponata. Posetioci će moći da vide umetnička dela nekih od najpoznatijih likovnih umetnika na temu ove bitke: odlivak u bronzi spomenika „Tjentište“ na drvenom postamentu, originalne eksponate iz NOB-a – od oružja i oruđa, uniformi i drugih odevnih predmeta, fotografija... Posebnost izložbe su kolaži Goranke Matić iz ciklusa „Tiho teče Sutjeska“ kao i dokumentarne fotografije izgradnje grandioznog Spomenika u čuvenoj Dolini heroja na Tjentištu, autorskom radu vajara Miroslava Živkovića (1928–2020).

Celinu izložbe u Javnoj medijskoj ustanovi zaokružuju eksponati iz Fundusa RTS-a sa snimanja filma „Bitka na Sutjesci“ i katalog izložbe, publikacija, u kome su tekstove sabrali istoričar Muzeja Bitke na Sutjesci Teodora Stanković, istoričar Predrag J. Marković i pesnik i publicista Enes Halilović. Autor postavke izložbe je Petar Đinović, urednik kataloga Nebojša Grujičić.

Ovde možete pogledati/preuzeti katalog izložbe.