Ivan Kurila: Amerikanci i svi ostali (2)

Polazeći od vremena samog nastanka Sjedinjenih Američkih Država, pa do danas, autor u ovoj knjizi analizira proces izgradnje američke nacije, interpretira osnovne karakteristike njene spoljne i unutrašnje politike, te objašnjava promene u shvatanjima mesta i uloge Sjedinjenih Država u svetu. Za razliku od realističke škole međunarodnih odnosa fokusirane na identifikovanje ekonomskih interesa i vojne moći, Kurila se prevashodno bavi istraživanjem uticaja koji predstave o sebi i drugima imaju u formulisanju i oblikovanju spoljne politike. Stoga, on u svojoj knjizi istražuje kako su Amerikanci tokom istorije zamišljali sebe, kako su ih videli drugi narodi, te kako su te predstave uticale na spoljnu politiku SAD i promene u statusu „američkog modela” kao pozitivnog ili negativnog uzora za ostatak sveta. S obzirom da se unutrašnje-političke debate o identitetu nacije i države artikulišu poređenjem sa „Drugim”, Kurila ukazuje kako se Amerika tokom svoje istorije samoidentifikovala spram različitih zajednica koje su za nju imale ulogu „konstitutivno Drugog” – od engleske kolonijalne vlasti, domorodačkog stanovništva, rasnih manjina, preko Sovjetskog Saveza iz doba Hladnog rata, pa sve do današnje Rusije i Kine kao država potencijalnih suparnika na svetskoj sceni. 

Iz istorijski obimnog prikaza odnosa Amerike i ostatka sveta za slušaoce Trećeg programa odabrali smo uvodni deo knjige u kojem autor izlaže svoj teorijski pristup analizi spoljne politike, kao i završno poglavlje u kojem se analiziraju aktuelni sporovi o pravcima i budućem razvoju američke spoljne politike. Nedavni izbor Donalda Trampa za predsednika SAD predstavlja dobar podsticaj za promišljanje tema kojima se Kurila bavi u svojoj knjizi.

Ivan Kurila (1967) je doktorirao na Volgogradskom državnom univerzitetu sa radom o istoriji rusko-američkih odnosa. Do 2024. godine je bio profesor na Fakultetu političkih nauka i sociologije Evropskog univerziteta u Sankt Peterburgu, a trenutno je angažovan kao gostujući profesor na nekoliko američkih univerziteta. Osim prošlosti i sadašnjosti rusko-američkih odnosa, bavi se istraživanjem teorijskih problema istorijskog saznanja, kolektivnog pamćenja i uticaja politike na istorijsku samosvest. Pored najnovije knjige čije delove emitujemo, objavio je više monografija od kojih su najznačajnije: „Istorija, ili prošlo u sadašnjosti” (2017); „Nepomirljivi prijatelji: Istorija mnjenja, fantazija, kontakata i međusobnog (ne)razumevanja Rusije i SAD” (2018), „Bitka za prošlost: Kako politika menja istoriju” (2022)

Tekst je s ruskog preveo Milan Subotić.
Čita Aleksandar Božović.
Urednica Olivera Nušić.