Kompozitor meseca – Petar Konjović

Nadežda Mosusova u tekstu Lirika Petra Konjovića ističe da je Konjović najviše doprinosa dao vokalnoj muzici, u najširem smislu ovog termina. Kako je i sam imao sklonosti da piše poeziju, Konjović je najbolja dostignuća ostvario u kompozicijama inspirisanim pažljivo odabranim književnim ili poetskim motivom ili pak vezanim za literarni tekst.

Solo pesme za glas i klavir Konjović je komponovao u razdoblju od 1903. do 1925, a realizovane su u dve zbirke: Lirika i Moja zemlja. Zbirka Lirika, objavljena je 1948. godine i obuhvata dvadeset četiri pesme nastale u periodu od 1903. do 1922. godine. Među njima se, prema mišljenju Vlastimira Peričića, prepoznaju dva usmerenja: s jedne strane pesme u narodskom tonu, često zasnovane na tekstovima iz narodne poezije, a sa druge strane su pesme nezavisne folklorne inspiracije, napisane u duhu romantizma i impresionizma.

Na drugoj zbirci solo pesama, pod nazivom Moja zemlja, Konjović je radio preko dvadeset godina, i u njoj je prikupio i obradio stotinu narodnih napeva iz bivše Jugoslavije. Kako ističe muzikološkinja Zorica Premate, „Konjović je u ovoj zbirci, kao stvaralac koji je težio što realističnijem muzičkom izrazu, bio potpuno na svom terenu. Imao je originalni, folklorni muzički predložak, priliku da u minijaturnoj formi dočara najraznovrsnije atmosfere, raspoloženja, ljudske karaktere i situacije, a i mogućnost da na svoj osoben način radi sa narodnim stihovima. U interpretaciji teksta, poštujući obrise narodne melodije, naročito je vodio računa o poklapanju vokalno-tekstualnih i muzičkih naglasaka, jer po Konjoviću, muzika se ne može dobro razumeti, ako se ne razume i ne usvoji tekst koji ona proiznosi”, ističe Zorica Premate.

U završnom segmentu emisije pratićete Tri ženska hora u aranžmanu za hor i orkestar. Ove tri minijature za ženski hor danas se smatraju najuspešnijim i najpopularnijim Konjovićevim horovima. Prva dva hora, Oj za gorom i Orošen đerdan iz 1916. godine, zasnovana su na narodnim pesmama poznatim iz Mokranjčeve Pete rukoveti, koje kompozitor dodatno razvija inventivnim motivskim i harmonskim rešenjima. Treći hor, Vragolan, napisan je deset godina ranije na tekst Milorada Petrovića, i pun je bezbrižne, mladalačke živahnosti.

Autorka Jelena Damjanović