Kardijak Paula Hindemita

Glavne uloge tumače: bas-bariton Tomaš Konječnji kao Kardijak, sopran Vera-Lote Beker kao Kardijakova ćerka, tenor Herbert Lipert kao Oficir, bas Volfgang Bankla kao trgovac zlatom, tenor Daniel Jenc kao vitez, sopran Stefani Hautcil kao Dama, bas Evgenij Solodovnikov kao Provost. Horom i orkestrom Bečke državne opere diriguje Kornelijus Majster.
Ovo Hindemitovo tročino delo napisano je na osnovu libreta Ferdinanda Liona koji koristi motive E.T.A. Hofmanove priče "Gospođica Skuderi". Premijera je upriličena 9. novembra 1926. godine u Državnoj operi u Drezdenu, a Hindemit je posle drugog svetskog rata predstavio i četvoročinu verziju ovog dela u kojoj je produbio psihološki profil svog naslovnog lika. Sam zaplet prati otkrivanje identiteta misterioznog ubice u Parizu XVII veka, koji ubija sve one koji kupe nakit od čuvenog zlatara Kardijaka. Na kraju se ispostavlja da je to niko drugi do sam Kardijak, koji ne može da se liši predmeta u čije je stvaranje utkao sve svoje znanje i strast.
U emisiji ćete čuti originalnu, tročinu, verziju "Kardijaka" koja je do danas opstala na reperotaru, pre svega u operskim kućama nemačkog govornog područja.
I pored mračno-romantičarske priče, sa krimi zapletom, Hindemit je u ovoj operi odlučio da ne poseže ni za kakvim sredstvima muzičkog romantizma, modelujući svoje delo na temeljima Hendlovih operskih ostvarenja koja su u dvadesetim godinama prošlog veka doživljavale prave renesansnu u Nemačkoj. Na početku i na kraju ovog dela čućete duže horske numere sa razrađenom polifonom fakturom, kojoj je inače Hindemit bio sklon i u svojim drugim delima. Između ovih horskih nastupa nalazi se 15 muzičkih numera koje su naslovljene arija, ariozo, duet, scena, kvartet i slično. No, sama radnja se odvija bez prekida, uz minimalno korišćenje rečitativa. Hindemit pokalanja veliku pažnju trajanju tih individualnih numera, kao i ritmičkoj raznovrsnosti, dok dramske situacije rešava često neuobičajeno i izvan očekivanja operskog žanra. Na primer, ljubavni duet između Viteza i Dame rešava kao "pantomimu" za dve flaute, nad ritmom menueta, dok se ljubavnici dive Kardijakovom zlatnom pojasu. Međutim, iako u samom muzičkom pismu ove opere nema romantičarskih uticaja, u dramaturškim rešenjima i psihološkoj karakterizaciji, pronalazimo, ipak, daleke bljeske verdijanske opere. To je najočiglednije u liku Kardijakove ćerke, koja se poput mnogih Verdijevih heroina, lomi između odanosti ocu i ljubavi prema svom izabraniku. Takođe, oslanjajući se na Verdijev prosede, Hindemit nam u Kardijakovoj ariji u drugom činu otkriva unutrašnji sukob ovog lika, pre nego što ipak odluči da se usudi da ubije verenika svoje ćerke.

Urednica: Ksenija Stevanović