Veliki interpretatori - Gustavo Dudamel

Među mladim umetnicima stasalim protekle decenije na svetskoj muzičkoj sceni Dudamel se istakao kao harizmatična figura, koju su publika i kritika prihvatili sa podjednakim entuzijazmom. Njegov proboj među najtraženije dirigente svedočanstvo je izuzetne darovitosti i energije kojom pleni slušaoce širom sveta - kako one u koncertnim dvoranama, tako i poklonike savremene diskografske produkcije.

Dudamel je rođen 1981. godine u gradu Barkisimetu, u Venecueli, gde je počeo da uči violinu i kompoziciju. Međutim, već u dvanaestoj godini prvi put je stao za dirigentski pult Omladinskog orkestra rodnog grada gde je otkrivena njegova nadarenost za ovaj poziv, te sa četrnaest godina počinje da pohađa časove dirigovanja kod Rudolfa Saljimbenija i Hozea Obrea. Studirao je na državnom konzervatorijumu Hakinto Lara kod Hozea Luisa Himeneza. Kao izuzetan talenat koji se potvrdio nizom nastupa širom rodne zemlje, 1999. godine je, kao osamnaestogodišnjak, postavljen za glavnog dirigenta državnog Omladinskog simfonijskog orkestra Simon Bolivar. Sa ovim ansamblom Gustavo Dudamel je ostvario veliki uspeh kako u zemlji, tako i u Južnoj Americi, a glas o mladom dirigentu proneo se širom sveta. Zahvaljujući izuzetnim ocenama Klaudija Abada i drugih kolega, Dudamel 2002. godine otpočinje da pohađa master klasove kod Šarla Ditua i Sajmona Retla. Nakon pobede na takmičenju dirigenata «Gustav Maler», u Nemačkoj 2004. godine, Dudamel debituje na međunarodnoj sceni dirigujući Filharmonija orkestrom, Izraelskom filharmonijom i Filharmonijom Los Anđelesa, da bi 2005. godine potpisao ekskluzivni ugovor sa diskografskom kućom Dojče gramofon.

U poslednjih nekoliko godina Gustavo Dudamel doživljava vrtoglavi uspon, postavši jedna od najpoznatijih muzičkih figura današnjice. Njegovi nastupi na Festivalu u Lucernu, kao i na festivalu Proms, te koncerti u milanskoj Skali, sa Bečkom i Berlinskom filharmonijom, Simfonijskim orkestrom San Franciska, kao i Simfonijskim orkestrom Čikaga (čiji je umetnički direktor bio u sezoni 2009/2010), u najboljem svetlu potvrđuju Dudamela kao umetnika raskošne karijere. Od 2006. godine Dudamel je glavni dirigent Simfonijskog orkestra iz Geteborga, a od 2009. je šef-dirigent Filharmonije Los Anđelesa.

Kao jedna od najpopularnijih ličnosti u rodnoj Venecueli, ovaj muzičar se istakao brojnim društvenim aktivnostima, a bio je i akter dokumentarnog filma koji je 2008. godine o njemu napravljen u produkciji državne televizije. U Sjedinjenim Američkim Državama režiran je još jedan dokumentarni film o njegovom stvaralaštvu, bombastično naslovljen kao Veliki Gustavo. Među priznanjima koja je Dudamel dobio za svoj dosadašnji rad ističe se specijalna nagrada Gramofon u Njujorku, a bio je i dobitnik prestižne nagrade Glen Guld. Britanski muzički časopis Gramofon, dodelio mu je nagradu Umetnik godine za 2011. Na kraju hronologije postignuća nalazi se i Gremi koji je Dudamel dobio u kategoriji snimka najboljeg orkestarskog izvođenja u 2012. godini za Bramsovu Četvrtu simfoniju, objavljenu u izdanju Dojče gramofona. Diskografija Gustava Dudamela obuhvata desetak albuma čije repertoarsko težište čine dela Betovena, Malera, Čajkovskog, Bramsa, Stravinskog i južnoameričkih kompozitora. Među njegovim najrecentnijim albumima nalaze se ona sa delima Riharda Štrausa, Džona Adamsa, Bele Bartoka i Hektora Berioza, kao i kompakt disk sa klavirskim koncertima Sergeja Prokofjeva i Sergeja Rahmanjinova koje je načinio sa pijanistkinjom Judžom Vang i Omladinskim simfonijskim orkestrom Simon Bolivar, 2013. godine.

Gustavo Dudamel je dirigent snažnog temperamenta, čije interpretacije odlikuje stabilna konstrukcija ritmičke strukture iz koje proističe sugestivna pulsacija koja se retko podvrgava agogičkim postupcima. U težnji za kristalno čistom zvučnošću, Dudamel preciznost digitalnog zvuka, dominantnog u današnjoj medijskoj kulturi, pokušava da prenese u svoj rad sa orkestarskim aparatom i balansom instrumentalnih grupa.

Urednik emisije: Stefan Cvetković