Aleksandar Stević: Grčka tragedija i politika žanra

Od 1987. godine, kada se pojavila Poetika grčke tragedije Malkolma Hita, kritičko interesovanje za društveni i politički kontekst, kao i za društvenu funkciju atinske tragedije, u potpunosti je zagospodarilo raspravama o grčkoj drami. Teza o inherentnoj političnosti tragičkog žanra možda nije predmet konsenzusa, ali je zato predmet središnje kontroverze u savremenom proučavanju tragedije. U kom smislu se može reći da je grčka tragedija politički žanr, i šta uopšte znači tvrdnja da jedan književni žanr vrši političku ili ideološku funkciju? Na koji način je tragedija uslovljena društvenim okvirom Atine V veka, i posebno, institucionalnim okvirom Velikih Dionizija, gradskog festivala na kojem su tragedije prikazivane?

Ako se i može tvrditi da tragedija pokreće vitalna politička pitanja atinskog društva, na koji način ona ta pitanja artikuliše i u kakvoj vezi stoji sa drugim savremenim diskursima, uključujući retoriku? Da li tragedija samo reprodukuje dominantnu ideologiju ili je podriva? Kako je moguće da dramske predstave koje su deo državnog kulta budu suštinski subverzivne? Naposletku, kakav uticaj društvena ukorenjenost tragedije treba da ima na metode njenog tumačenja?

Zbog složenosti i raznovrsnosti istorijske i teorijske argumentacije, ova rasprava predstavlja posebno dalekosežnu i uzbudljivu instancu diskusije o odnosu književnosti i onoga što se tradicionalno naziva istorijskim kontekstom. U tekstu Grčka tragedija i politika žanra Aleksandar Stević predočava osnovne metodološke koordinate ove rasprave, objašnjava njenu genezu i analizira neke od ključnih argumenata.

Tekst čita Koviljka Panić.
Ciklus je priredila Jasmina Arsenović.