Julija Kristeva: Ubistvo u Vizantiji

U ciklusu IZ RUKOPISA večeras (subota, 20. jul 2013) emitujemo deveti, završni odlomak romana Julije Kristeve „Ubistvo u Vizantiji". Iz svog prevoda ove obimne knjige, odlomke za emitovanje na Trećem programu izdvojila je Mirjana Vukmirović.

Prevodilac „Ubistva u Vizantiji", romana koji će objaviti „Knjižarnica Stojanović" iz Sremskih Karlovaca, napravila je uvodni komentar za naš ciklus:

Julija Kristeva, filozof, psihoanalitičar, francuski pisac bugarskog porekla i poznati profesor na Univerzitetu Pariz Didro, rođena je u Slivenu, u Bugarskoj 1941. godine, na tlu nekadašnje Vizantije. U Francusku odlazi 1965, sa dvadeset četiri godine. Odmah se uključuje u život mladih intelektualaca: učestvuje u radu avangardnog časopisa Tel Quel čiji su članovi redakcije: Mišel Fuko, Rolan Bart, Žak Derida, Žan-Luj Bodrijar, Žan-Pjer Faj, Marselen Plejne, Žan Rikardu, Žaklina Rise, Deni Roš, Umberto Eko, Pjer Rotemberg, Žan Tibodo i Filip Solers, odgovorni urednik i suprug Julije Kristeve.

Godine 1979, posle pohađanja Lakanovog seminara, postaje psihoanalitičar, teoretičar jezika i uspostavlja odnos između semiologije i psihološke analize. Predaje semiologiju na Državnom univerzitetu u Njujorku i na Univerzitetu Pariz Didro. Član je Francuskog univerzitetskog instituta. Spada u neostrukturaliste.

Dela su joj: Revolucija poetskog jezika (1974), trilogija: Snage užasa (1980), Ljubavne istorije (1983) i Crno sunce (1987). U knjizi Samima sebi stranci (1988) njen analitički prilaz sve češćim seobama u svetu doprinosi novom shvatanju migracije, izgnanstva i drugosti. I jedan od junaka romana Julije Kristeve Zločin u Vizantiji, istoričar Sebastijan Krest-Džons, bavi se ovom temom.

Njene sledeće knjige su: Bolesti duše, Smisao i besmisao pobune. Sledi trilogija objavljena između 1999. i 2002, Ženski genije, posvećena Hani Arent, Melani Klajn i Koleti.

Delo Julije Kristeve ima sve značajniji uticaj na savremeni feminizam. Nije slučajno da je ona predsedavala međunarodnom skupu povodom stogodišnjice od rođenja Simone de Bovoar.

Godine 2004. dobila je nagradu Holberg, čiji je značaj u humanističkim naukama ravan Nobelovoj, a 2006. nagradu koja nosi ime Hane Arent.

Od romana Julije Kristeve: Tereza moja ljubav, Posedovanja, Starac i vukovi, Samuraji - Ubistvo u Vizantiji je prvi preveden na srpski jezik. To je policijski roman, istorijski i metafizički, jedinstven u svom žanru, gde kroz mračnu istoriju serijskih ubistava i kroz traganje za otiscima u vremenu Ane Komnine, vizantijske princeze i prve istoričarke, Julija Kristeva načinje temu imigracije, iskorenjivanja i gubitka identiteta, sada na književnom planu.

Jedan od junaka romana Sebastijan Krest-Džons, istoričar koji se bavi migracijama na univerzitetu u Santa Barbari, izmišljenom mestu, tajanstveno iščezava. Godinama je na tragu pretpostavljenog rodonačelnika svoje porodice koji je 1045. iz Vezeleja ili Pui-an-Velea krenuo u Prvi krstaški rat i možda se izgubio u Vizantiji, ostavivši u Bugarskoj potomstvo. Santa Barbara je u velikoj krizi: sekte, mafije, manipulacije svake vrste, serijski ubica koji na svojim žrtvama ostavlja svoj potpis nalik na položeni broj 8. Šef policije Nortrop Rilski, uz pomoć novinarke pariskog lista "Evenman de Pari", istražuje oba slučaja.

Svi junaci ovog romana Julije Kristeve, i ubice i njihovi progonitelji, kao i gotovo svi stanovnici Santa Barbare, doseljenici su iz svih krajeva sveta. Priča se o njihovoj sudbini, mučnom traganju za novim identitetom, ratovima koji i danas sukobljavaju jedne sa drugima te nove Krstaše, na mahove o savremenom društvu, terorizmu, religiji i politici.

Mirjana Vukmirović

Ciklus je počeo 9. jula, a završava se 20 jula. Odlomke romana čita Marica Milčanović. Urednik: Radmila Gligić.