Istrajnost strip edicija „Zlatna serija” i LMS ‒ retro fenomen ili tradicija koja se nastavlja

Na kioscima širom Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije 15. januara 1968. godine pojavila se jedna mekokoričena sveska sa upečatljivom vertikalnom žutom trakom i koštala je dva nova dinara. To je bila „Zlatna serija”, strip edicija novosadskog izdavača „Dnevnik”. Tog dana u istoriju domaće popularne kulture zlatnim slovima upisala se baš ta traka, simbol edicije koju je osmislio Mitar Milošević, glavni urednik „Dnevnikovih” zabavnih izdanja. Naslovna strana tog prvog broja bila je posvećena najpoznatijem i najdugovečnijem italijanskom strip junaku ‒ rendžeru Teksu Vileru.

Svega dva meseca nakon izlaska prvog broja „Zlatne serije”, spomenuti glavni urednik „Dnevnikovih” zabavnih izdanja Mitar Milošević osmislio je i otpočeo na kioscima novu ediciju pod nazivom „Lunov Magnus strip”, među ljubiteljima stripa poznatiji po skraćenici LMS. Izvorna ideja bila je da se u sveskama „Lunovog Magnus stripa” susreću i stripovi i roto-romani. Zato je u prvoj svesci pored stripa Teksa Vilera objavljena i kompletna priča Luna, Kralja ponoći, u to vreme veoma popularnog junaka roto-romana kojeg je pod pseudonimom Frederik Ešton pisao upravo Mitar Milošević.

U „Zlatnoj seriji” i „Lunovom Magnus stripu” jugoslovenska publika se prvi put bolje upoznala sa čuvenim junacima italijanske izdavačke kuće „Serđo Boneli Editore” poput Zagora, Teksa, Mister Noa, Martija Misterije, Dilana Doga i Nika Rajdera. Druženje je trajalo čitavih 25 godina, četvrt veka, sve do 1993. godine kada su te dve edicije prestale da izlaze. „Zlatna serija” i LMS su nestale sa kioska kao što je nestala i država u kojoj su nastale. Dvadeset pet godina kasnije, u februaru 2018. godine, već etablirani i od strane publike omiljeni izdavač stripova za kioske „Veseli četvrtak” oživljava stari koncept i započinje sa izdavanjem svoje nove „Zlatne serije” kao omaž onoj „Dnevnikovoj”. Pet godina kasnije, 2022. godine, „Veseli četvrtak” vaskrsava i „Lunov Magnus strip”. U tim edicijama ponovo možemo da čitamo stare kultne priče koje nas preplavjuju nostalgijom, ali i nove junake, kao i nove avanture starih junaka.

O fenomenu italijanskog stripa pogotovu i stripa uopšte u Jugoslaviji, o dugovečnosti dveju edicija „Zlatna serija” i LMS, o kontekstu u kom su nastale i nestale i ponovo se pojavile, o tome kako bi danas izgledala naša strip scena da se nije ugasila u prvoj polovini devedesetih godina prošlog veka, o tome koliko ljudi danas čitaju stripove i o brojnim drugim pitanjima, danas u emisiji Rečeno i prećutano govore Dušan Mladenović, glavni i odgovorni urednik izdavačke kuće „Veseli četvrtak”; književnik Muharem Bazdulj i strip teoretičar i urednik Nikola Dragomirović.

Autor emisije je Marko Đurić.