Otkrivanje tajni drevnih svitaka koje je Vezuv ugljenisao

Krti, ugljenisani dokumenti možda mogu ponovo da budu pročitani zahvaljujući inovativnom pristupu korišćenja visokoenergetskih iks-zraka i veštačke inteligencije.

„Uprkos tome što na papirusu možete videti da postoji tekst, otvaranje svitka zahteva od papirusa da bude savitljiv i gibak, a sada je sve samo ne to“, objašnjava vođa profesor Breng Sils, šef katedre za računarstvo na Univerzitetu u Kentakiju.

Dva neotvorena svitka prvo će biti analizirana, a onda i podvrgnuta novog tehnici. Dva svitka pripadaju Francuskom institutu u Parizu i deo su izvanredne kolekcije od oko 1.800 svitaka, koji su prvobitno otkriveni 1752. godine tokom iskopavanja Herkulanuma.

Oni čine jedinu poznatu antičku biblioteku, a najveći deo kolekcije se čuva u muzeju u Napulju.

Vila u kojoj su otkriveni pripadala je tastu Julija Cezara, legendarnog vojskovođe i diktatora, ubijenog u atentatu 44. godine pre nove ere.

Stručnjaci su brojne svitke pokušali da otvore kroz brojne metode tokom proteklih godina, ali bez uspeha. Veliki broj je uništen u procesu, a osim toga otvaranje ga izlaže vazduhu što uzrokuje rapidno bledenje teksta.

Sils i njegov tim već su putem visokoenergetskih iks-zraka „virtuelno“ otvorili 1.700 godina star jevrejski svitak pronađen u sinagogi En-Gedi u Izraelu, otkrivši da se u njemu nalazi tekst iz bilbijske knjige Levitske.

Međutim, dok je svitak iz sinagoge sadržavao mastilo na bazi metala, koje se vidi pomoću iks-zraka, na svicima iz Herkulanuma je pisano ugljenom, što znači da neće biti kontrasta između napisanog teksta i ugljenisanog papirusa.

Tu na scenu stupa veštačka inteligencija. Metodom korišćenja fotografija napisanih tekstova na drugim svicima mašina uči sve pisane simbole, a onda putem naprednih algoritama utvrđuje šta je napisano.