Polarna noć je počela – 64 dana bez Sunca

Utkijagvik na Aljasci, grad smešten oko 800 kilometara severozapadno od Ferbanksa, ima oko 4.400 stanovnika, kojima nisu strani ekstremni vremenski uslovi. Poznat je i po arheološkim nalazištima starim preko 1.500 godina. Ranije se grad zvao Barou i predstavlja najsevernije naselje u zemlji, smešteno na severnoj padini Aljaske, blizu Arktičkog okeana. Nalazi se na 71,17 stepeni severne geografske širine, unutar Arktičkog kruga.

Dok zime u Utkijagviku karakteriše više od 60 dana mraka, tokom leta grad uživa skoro tri meseca neprekidne sunčeve svetlosti. Stanovnici su se prilagodili ekstremnim uslovima, a život se nastavlja uprkos dugim periodima bez sunčeve svetlosti.

Ovaj fenomen je posledica nagiba Zemljine ose i odlikuje ga neprekidni mrak, pri čemu jedino prirodno svetlo potiče od prigušenog sumraka i aurore borealis.

Mračna sezona na Svalbardu traje od kraja oktobra do sredine februara, dok je period između 14. novembra i 29. januara njen najintenzivniji deo, poznat kao polarna noć. Polarna noć je fenomen koji se javlja u najsevernijim i najjužnijim delovima Zemlje, kada Sunce ostaje ispod horizonta duže od 24 sata, odnosno na području iznad Arktičkog kruga.

Početak i kraj mračne sezone na Svalbardu ne razlikuju se značajno od onih u kontinentalnoj Norveškoj. Mračna sezona je, svakako, jedinstven fenomen.

Pojava polarne svetlosti – aurora borealis

Poslednjih dana na našoj zvezdi izbile su tri snažne solarne erupcije koje su usmerene direktno ka Zemlji. Jedan od najlepših efekata ovakvih oluja jeste pojava polarne svetlosti – aurore borealis, kada naelektrisane čestice ulaze u atmosferu i stvaraju zavese zelene, ljubičaste i crvene svetlosti, koje bi ovog puta mogle da budu vidljive znatno južnije nego inače. Drevne kulture imale su veoma različita tumačenja ovog dramatičnog prirodnog fenomena.

Punu veličinu južne polarne svetlosti – aurore australis – uglavnom mogu da vide samo pingvini, ali ponekad je ona vidljiva i ljudima koji žive veoma daleko na jugu.

Mračna sezona na Arktiku najkraća je neposredno pored Polarnog kruga i postepeno se produžava što se više približavamo Severnom polu. Pošto se Svalbard nalazi između kopnenog dela Norveške i Severnog pola, on ima najdužu mračnu sezonu u Norveškoj. To objašnjava zašto mračna sezona u Tromseu traje 49 dana, dok u Longjerbijenu traje čitavih 113 dana.

Fenomen polarne noći igra ključnu ulogu u formiranju polarnog hladnog vrtloga – mase hladnog vazduha koja tone iznad Severnog pola i utiče na vremenske uslove u severnoj hemisferi. Ovaj hladni vazduh povremeno može da prodre ispod stratosfere i da se spusti južno, preko 48. stepena severne geografske širine.

Dok zime u Utkijagviku karakteriše više od 60 dana mraka, tokom leta grad uživa skoro tri meseca neprekidne sunčeve svetlosti.