„Nebeski Milić“ – prvih 30 godina stvaralaštva Milića od Mačve u Domu Jevrema Grujića

Milić Stanković ili, kako ga ceo svet poznaje, Milić od Mačve bio je kompleksan umetnik, koji je u sebi po mišljenju istoričara umetnosti, krio razbarušenost Dalija i svestranost Leonarda.

Njegovi prvi radovi još tokom studija bili su inspirisani Lubardom, intenzivnim bojama i nedefinisanim oblicima. A potom i rodnom Mačvom u koju se iz Beograda vraća u potrazi za svim onim motivima i mirisima iz detinjstva.

„Tamo počinje polako da gradi svoj autentični slikarski izraz po kojem je i danas nama poznat. Tada nastaju slike kao što su Moje detinjstvo i Moje igračke, recimo. Posle počinje polako da se vraća u Mačvu svake godine“, kaže Andrea Milojević, istoričarka umetnosti.

Tako nastaju prva tri ciklusa Portreti Mačvana, Mačvanske praznoverice i Mačvanska stradanja. Od tada nadahnuće crpi iz srpske istorije, mitova i tradicije. 

„Bio je izuzetno vezan, s obzirom na to da mu je otac bio solunac, za priče o srpskom stradanju, za priče o Prvom svetskom ratu, pa onda i Drugom svetskom ratu. Možemo da vidimo jednu sliku koja skoro nikada nije izlagana, a to je 100 za jednoga – Stradanje u crnobarskom salašu “, istakla je Andrea Milojević. 

Na izložbi Nebeski Milić prvi put posetioci mogu da vide i instalacije Milića od Mačve, predmete kao što su solanice koje je imala svaka kuća u Mačvi, a on ih je oslikao. 

„Tu su i njegovi lični predmeti, dakle predmeti kojima je on svakodnevno bio okružen, ikona koja je stajala na njegovom stolu, slike oca, majke, porodične fotografije, fotografije sa njegovim kolegama umetnicima, naročito predstavnicima Medijale – jedna topla priča“, navodi Branka Conić, koautorka izložbe.

Ta priča otkriva ko je u stvari bio Milić od Mačve i zašto je nebeski.

„Njegova prva inspiracija nadolazi iz toga što je ležeći u polju kukuruza kroz liske kukuruza probadao sitne rupice i gledao oblake. Kroz te rupice su mu se javile ideje o prvim oblicima i prvim crtežima i skicama koje će kasnije razviti, zato nebeski“, objašnjava Branka Conić.

Posetioce do kraja marta sledeće godine očekuju i mnogobrojne anegdote iz života Milića od Mačve. Jedna od njih govori o tome kako je umetnik krišom uporedo studirao arhitekturu i slikarstvo zbog čega je svakodnevno trčao od Kalemegdana do Bulevara kralja Aleksandra.

To je tada bilo zabranjeno i on je, kad su ga otkrili, ostavio arhitekturu. Zbog toga, otac ga se javno odriče i zabranjuje mu dolazak u rodnu kuću.

To Milića od Mačve nije sprečilo da svoje stvaralaštvo započne u rodnom kraju.