Zašto Mileva Marić Ajnštajn nije potpisivala naučne radove

U Novom Sadu u toku je interaktivna multimedijalna izložba o životu i radu velike naučnice Mileve Marić Ajnštajn. Autor izložbe Dušan Jovović, na 1.200 kvadratnih metara Muzeja Grada Novog Sada, prikazao je umetničko-filozofski manifest o Milevi – lepoti ženske duše, uma, posvećenosti u nauci, porodičnom životu sa Albertom Ajnštajnom, bolestima i rastrojstvu. Postavka je smeštena na Petrovaradinskoj tvrđavi, u obnovljenom delu Muzeja Grada Novog Sada.

Kada su Milevu pitali zašto ne potpisuje svoje naučne radove, ona je rekla: "Zašto bih ja to potpisivala – mi smo jedno, jedan kamen, jedna stena". Iz njenih esencijalnih emotivnih stanja koja su je pratila tokom života, autor je izveo 12 delova izložbe.

"Ona je prolazila i vozila se putevima oko Titela, tražila inspiraciju, sedela često na titelskom bregu i u sledećim prostorijama videćemo tu njenu izvedenu emociju, koja je prerasla u izučavanje četvorodimenzionalne geometrije i dovela do nečeg divnog što danas poznajemo kao Teorija opšteg relativiteta ili Specijalna teorija", kaže multimedijalni umetnik dr Dušan Jovović.

Deo izložbe čine i prvi put skenirana Milevina pisma. "Ona su osnova istraživanja i ispitivanja, najosnovnije boje koju sam koristio na ovoj izložbi", objašnjava autor izložbe.

Milevin portret stvaraoca – život koji je posvetila nauci i porodici, autor gradi kroz prostor koji, u skladu sa etapama njenog života deli na svetli i tamniji deo. Između ostalog, zakoračićete u tajnu sobu i nazreti sudbinu njihove vanbračne ćerke Lizerl i spoznati Milevinu požrtvovanost.

"U ovoj prostoriji u kojoj se nalazimo mi osećamo taj prekid njenog kreativnog i vanvremenskog i ulazak u ono što je majka, žrtva, ljubav. Ovo je trenutak kada Albert prekida odnos sa njima, u najtežem njenom trenutku, kada saznaju da je Eduard oboleo od šizofrenije", otkriva dr Jovović.

Govoreći o fotografiji iz 1909. godine koja je među izloženim eksponatima Jovović kaže da je reč o jednoj od najlepših sačuvanih Milevinih portreta sa njenim sinom.

"Nije mi namera bila da je postavim, već, ja volim da verujem, da se ona javila unutar same postavke. To je jedan od najlepših sačuvanih originala portreta Mileve Marić Ajnštajn sa sve potpisom koji se nalazi u bogatoj kolekciji kojom raspolaže Muzej Grada Novog Sada", istakao je Jovović.

Izložba je postavljena pomoću digitalnih medija, ali i klasičnih umetničkih tehnika, a tu je i autentični zvuk koji nas uvodi u stvaralačku energiju i blistavi um Mileve Marić Ajnštajn.