Monografija o Urošu Toškoviću mapira i dokumentuje nemir u životu poznatog slikara

Prema oceni evropskih likovnih kritičara Uroš Tošković je bio jedan od najbolji svetskih crtača dvadesetog veka. Bio je ekscentrik, menjao je mesto boravka, ali uglavnom živeo na ulicama svetskih metropola. Kapitalna monografija slikara Bojana Krljića koji više od dve decenije istražuje Toškovićevo delo i život, donosi zaokruženu biografiju i uvid u bogatstvo opusa čuvenog slikara.

Istrajavanje jednog umetnika omogućilo nam je da zaokružimo biografiju drugog umetnika. A Toškovićeva biografija bila je, za razliku od statičnog pokreta njegovih slika, eksplozivna i začudna. Svako mirovanje je samo epizoda. Baš kao i ona varka u trenutku zaustavljenog kretanja na njegovom crtežu. Jer nemir je unutrašnji i on pokreće.

Monografija mapira i dokumentuje taj nemir u životu Uroša Toškovića. Kao i njegovu estetiku počev od 50-ih u Beogradu, preko Pariza, Njujorka, Los Anđelesa. Fotografijama, plakatima koje smo prvi put u prilici da vidimo. Otkriva potpuno nepoznate detalje i uticaj na druge umetnike.

„Tošković je u Los Angelesu snimio eksperimentalni film sa rediteljkom Donom Dejč 1969. godine, koji se zove Portret. Naši reditelji su bili inspirisani Toškovićem. Predrag Golubović je, na primer bio pod uticajem Toškovića kada je snimio film Sezona mira u Parizu“, napominje slikar Bojan Krljić, autor monografije.

Bio je jedan od rodonačelnika kolonije jugoslovenskih slikara u Parizu. Drugovao je sa Belmondom, Sartrom, radio sa Pikasom, Dalijem i Joneskom, a živeo je pod mostovima Sene.

„Moge stvari za koje smo mislili da je mit, u stvari su, ja sam dobio informacije iz prve ruke od ljudi sveta kulture i likovnih kritičara, da su stvari bile tačne. Da je na primer, Salvador Dali kada je video na jednoj grupnoj izložbi u Parizu Toškovićeve radove, želeo je da izlaže zajedno s njim“, dodaje Krljić.

Odnos Uroša Toškovića prema životu bio je duboko nekonvencionalan, a odnos prema umetnosti strasan.

„To je pre svega neka poetika nadrealizma koja je krasila njegovu ideju i njegove ideale. Mislim da je i taj Drugi svetski rat obeležio njegov odnos prema svetu, prema životu, i da je on sve vreme nosio taj neki nemir“, navodi Ljiljana Ćinkul, istoričarka umetnosti i likovna kritičarka.

Zahvaljujući kolekcionarskoj strasti Bojana Krljića, koja je prerasla u pasionirano istraživanje života ukletog umetnika, zaokružena je biografija, ali i pružena mogućnost da pogledamo bogatstvo opusa slikara Uroša Toškovića.