Svetko Kovač, scenarista serije: „Drug Marko“ osvetljava još jedno poglavlje istorije Jugoslavije i Srbije

Sve što ste hteli da znate o Aleksandru Rankoviću, a niste imali koga da pitate, reći će vam RTS – najava je nove serije „Drug Marko“, čije će prva epizoda biti emitovana 29. avgusta na Prvom programu. Na koja pitanja serija nudi odgovore, za Kulturni dnevnik govori scenarista Svetko Kovač.

Serija će ispratiti prelomne trenutke u životu Aleksandra Rankovića pre, za vreme i posle Drugog svetskog rata.

Da li prva epizoda, odnosno da li priču započinjete njegovim životom pre Drugog svetskog rata, kada je zapravo dobio to šifrovano ime Drug Marko?

– Serija počinje pričom o Aleksandru Rankoviću u vreme kada on sa 15 godina postaje sindikalni rukovodilac, odnosno kada se u početku bavi radničkim i sindikalnim pitanjima. Kasnije, 1928. godine, postaje član Komunističke partije Jugoslavije. Odnosno, već 1929. godine je bio uhapšen i osuđen na šest godina zatvora koje je izdržao.

Dakle, ta prva epizoda prati Rankovićev život između dva rata, odnosno pred Prvi svetski rat i njegovo uključivanje u partijski rad. Odnosno, 1937. godine on postaje sekretar pokrajinskog komiteta Komunističke partije Jugoslavije za Srbiju. I tada, umesto nadimka 'ilegalac Leka', dobija ilegalno ime 'Drug Marko'. I od tada je on praktično, sve do Brionskog plenuma, Drug Marko.

Zbog čega ste odlučili da u centru vaše spisateljske pažnje bude Aleksandar Ranković? Kakva je zapravo on bio ličnost?

– Aleksandar Ranković je glavna ličnost ove serije, međutim, pored njega pojavljuju se i mnoge druge ličnosti iz političkog života tadašnje Jugoslavije, odnosno Srbije. To je pre svega odnos Rankovića i Tita, odnosno Rankovića i Krcuna, Rankovića i Blagoja Neškovića, Rankovića i Ćosića, Đilasa i tako dalje. Dakle, mi kroz seriju prikazujemo u stvari, neke prelomne trenutke u istoriji Jugoslavije i u istoriji Srbije iz tog perioda.

Ključna Rankovićeva karakteristika je konspirativnost. On sam za sebe kaže, 'Bog me je stvorio da ćutim i ćutaću sve dok interesi partije to budu zahtevali'. On je imao dve stvari prema kojima se orijentisao. Prva stvar je Tito i jedna odanost prema Titu, a druga stvar je partija. I on čak kad je smenjen na Brionskom plenumu, kad njega pop Vlado Zečević pita šta ćeš sada da radiš, on kaže: 'Ne znam, videću šta kaže partija'.

Rekli ste da ste imali niz zaista zanimljivih sagovornika. Kažete da će serija obilovati različitim dokumentima, neka od njih su ekskluzivna. Pa možete da otkrijete šta će biti ekskluziva?

– Imamo na primer dvojicu sagovornika koje zajedno imaju više od 200 godina. Jedan je general Mišković koji je bio šef tehničke komisije i šef Vojne službe bezbednosti i koji iznosi svoja saznanja o tim događajima, a drugi je Milisav Misa Lukić koji je bio ministar unutrašnjih poslova Srbije pre Brionskog plenuma, odnosno zamenik saveznog ministra unutrašnjih poslova u vreme Brionskog plenuma koji takođe iznosi svedočenje o tim događajima.

U igrano-dokumentarnoj seriji Drug Marko Aleksandra Rankovića tumači Nebojša Dugalić, u mlađim danima Pavle Čemerikić. Slavku Ranković igra Vaja Dujović.

U ostalim ulogama su Dragan Vujić Vujke (Josip Broz Tito), Radomir Nikolić (Slobodan Penezić Krcun), Hadži Nenad Maričić (Dobrica Ćosić), Milica Janevski (Zina Penezić Belić), Milivoj Petrović (Mića Ranković), Đorđe Kadijević (Slobodan Ranković), Aleksandar Srećković Kubura (Ivan Gošnjak), Vladan Dujović (Edvard Kardelj), Vladan Gajović (Koča Popović) i mnogi drugi.