Godišnjica kosovske krize

Pre tačno godinu dana akcija specijalne jedinice kosovske policijske službe ROSU na administrativnim prelazima Jarinje i Brnjak izazvala je najveću krizu na severu Kosova u poslednjih 11 godina.

Kriza je počela je 25. jula kada su jedinice  ROSU pokušale da preuzmu administrative prelaze Jarinje i Brnjak. Lokalni Srbi su odmah reagovali blokadom najvažnijih putnih pravaca.

Dan kasnije dogovor šefa pregovaračkog tima Beograda u dijalogu sa Prištinom Borislava Stefanovića i tadašnjeg komandanta Kfora Erharda Bilera o povlačenju ROSU sa severa Kosova i Metohije doprineo je smanjenju tenzija.  Na Brnjaku i Jarinju tada su raspoređeni pripadnici Kfora iz redovnog sastava kosovske policijske službe.

Pre toga, u sukobima je povređeno više ljudi, a  jedan pripadnik ROSU (Enver Zumberi) preminuo je od rane koju je zadobio u oružanom sukobu kod sela Varage.

Krhki dogovor i primirje narušeni su već 27. jula posle informacija da Kfor helikopterima ka Brnjaku i Jarinju prebacuje carinike i policajce albanske nacionalnosti. Grupa mladića je zatim zapalila punkt na Jarinju, a Kfor je, takođe, upotrebio silu da bi odbranio bazu koja je bila napadnuta.

Državni vrh Srbije je osudio paljenje administrativnig prelaza i upozorio da jednostrani potezi i nasilje ne idu u korist srpskom narodu na Kosovu i Metohiji.

Nakon paljenja Jarinja Kfor i Euleks zatvorili su administrativni prelaz za saobraćaj, a istovremeno Srbi su onemogućili saobraćaj postavljanjem barikade, a prokrčili više alternativnih puteva za prelaz u centralnu Srbiju.

Srbi su barikade postavili na svim putevima koji vode sa juga ka severu Kosova, među kojima je blokiran i glavni most u Kosovskoj Mitrovici, na čijem prilazu se i dan danas nalazi barikada.

Predstavnici Vlade Srbije i Kfora, posle 11 dana krize, postigli su privremeni sporazum o režimu na administrativnim prelazima na severu Kosova.

Sporazumu je prethodilo više dana punih tenzija između Kfora i građana na barikadama, jer su međunarodne snage pretile uklanjanjem barikada, koje su Srbi štitili telima.

U više navrata dolazilo je i do sukoba Srba  i pripadnika  Kfora, najpre krajem septembra, na Jarinju, kada su vojnici pripadnici međunarodnih snaga ranili više Srba.

Takođe do većeg okršaja došlo je krajem novembra prošle godine prilikom uklanjanja barikade u Jagnjenici. Građani su se tada sukobili sa vojnicima Kfora, koji su upotrebili suzavac, a potom i gumene metke.

U toj akciji upotrebljeno je i vatreno oružje iz kojeg je povređeno više vojnika Kfora, među kojima najteže jedan Austrijanac.

Više građana ranjeno je početkom prošlog meseca u akciji Kfora na uklanjanju barikada u mestu Rudare.

Inače, Kfor je u proteklih nekoliko meseci uspeo da ukloni većinu barikada koje su Srbi postavili.

Ostale su još barikade u severnom delu Kosovske Mitrovice - na glavnom mostu preko Ibra, kao i na putu koji vodi do istočnog mosta, zatim na putu između Zvečana i Kosovske Mitrovice, gde se saobraćaj odvija po cik-cak sistemu, kao i u Zupču na putu Kosovska Mitrovica-Ribariće, gde Srbi dežuraju pokraj puta i kod Leposavića.

Na putu kod mesta Rudare ostao je jedino krst nasred puta, koji su Srbi postavili za vreme blokade puta. Umesto barikada na putevima kroz sever Kosova, na više mesta, Kfor je uspostavio nekoliko svojih kontrolnih punktova.