Vremeplov (24. decembar 2016)

Na današnji dan 1912. godine naredbom Radomira Putnika, vojnog ministra , 24. decembra 1912, u Nišu, osnovana je Vazduhoplovna komanda srpske vojske. Nekoliko meseci ranije, po objavljivanju opšte mobilizacije u osvit balkanskih ratova, 6 pilota na školovanju u Francuskoj dobilo je naredbu da se odmah vrate kući. Bili su to poručnici Jovan Jugović i Miloš Ilić, potporučnik Živojin Stanković, narednik Mihajlo Petrović i podnarednici Miodrag Tomić i Vojislav Novčić. Prvu eskadrilu činilo je 12 aviona. Zajedno sa montažnim hangarima, u Francuskoj ih je kupljeno 8, a u Rusiji 2. Još 2 su zaplenjena od Turaka. Baza je bio aerodrom na Trupalskom polju kod Niša. Vatreno krštenje dogodilo se marta 1913. godine, prilikom borbi za oslobođenje Skadra od Turaka, kada je poginuo i prvi naš pilot, Mihajlo Petrović. Datum osnivanja Vazduhoplovne komande srpske vojske obeležava se kao Dan vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Vojske Srbije.

Godine 1922. rođena je Ava Gardner, američka filmska glumica. Legenda Holivuda, Ava Gardner, svoj prvi ugovor potpisala je sa "Metro Goldvin Majerom" 1941. godine i debitovala u filmu Mi plešemo. Snimila je oko 60 filmova. Umetnički vrhunac i popularnost doživela je pedesetih godina 20. veka. Njen raskošni glumački talenat došao je do izražaja u filmovima Snegovi Kilimandžara, Sunce se ponovo rađa, Mogambo, Bosonoga kontesa, Noć iguane, Majerling... Poslednju veću ulogu imala je u filmu Kidnapovanje predsednika, a 1985. godine igrala je u TV seriji Anno Domini. Pred kraj života napisala je knjigu "Moja priča". Mnoge stranice posvetila je Džonu Hjustonu, reditelju sa kojim je najviše sarađivala i Ernestu Hemingveju, čiji su ekranizovani romani, zahvaljujući Avi Gardner, ušli u istoriju svetske kinematografije. U spomen na jednu od najlepših žena sveta, holivudsku boginju ljubavi, u Smitfildu, u Severnoj Karolini, 2000. godine otvoren je muzej koji nosi njeno ime.

Godine 1906. emitovan je prvi radio program u svetu. Sa svoje eksperimentalne radio-stanice u Brent Roku, u američkoj državi Masačusets, američki fizičar, inženjer i pronalazač u oblasti radio-tehnike Redžinald Obri Fesenden emitovao je program koji su pratili brodski radio- operateri u prečniku od oko 25 kilometara.

1491 - Rođen Ignjacio Lojola, španski sveštenik, osnivač Jezuitskog reda
(Baskija, 24. 12. 1491 - Rim, 31. 07. 1556)

1524 - Umro Vasko da Gama, portugalski moreplovac
(Sines, oko 1460 - Kočin, 24. 12. 1524)

1761 - Rođen Žan Luj Pons, francuski astronom
(Pejr, 24. 12. 1761 - Firenca, 14. 10. 1831)

1798 - Rođen Adam Mickijevič, poljski književnik
(Zaosje, 24. 12. 1798 - Carigrad, 26. 11. 1855)

1863 - Umro Vilijam Tekeri, engleski književnik
(Kalkuta, 18. 07. 1811 - London, 24. 12. 1863)

1863 - Rođen Ljubomir Davidović, političar i državnik, osnivač Samostalne radikalne stranke
(Vlaško polje, 24. 12. 1863 - Beograd, 19. 02. 1940)

1871 - Verdijeva "Aida" prvi put izvedena u Kairu, povodom puštanja u saobraćaj Sueckog kanala

1881 - Rođen Huan Ramon Himenes, španski književnik, nobelovac
(Moger, 24. 12. 1881 - San Huan, 29. 05. 1958)

1883 - Rođen Stojan Aralica, slikar
(Skare, 24. 12. 1883 - Beograd, 05. 02. 1980)

1888 - Rođen Majkl Kertis (Mihalj Kertes), američki filmski reditelj
(Budimpešta, 24. 12. 1888 - Holivud, 10. 04. 1962)

1904 - U Londonu, na sceni Teatra Vojvode od Jorka prvi put izveden komad u kome se pojavio lik Petra Pana

1905 - Rođen Hauard Hjuz, američki filmski producent, avijatičar i konstruktor letilica (Hambl, 24. 12. 1905 - Hjuston, 05. 04. 1976)

1909 - Rođen dr Marko Anaf, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu
(Požarevac, 24. 12. 1909 - Beograd, 01. 2010)

1922 - Rođen Ljubiša Baja Bačić, pozorišni glumac i pesnik
(Sokobanja, 24. 12. 1922 - Beograd, 24. 03. 1999)

1927 - Rođena Tereza Štih-Randal, američka operska pevačica-sopran
(Nju Hartford, 24. 12. 1927 - Beč, 17. 07. 2007)

1944 - U Prištini štampan prvi broj lista "Jedinstvo"

1944 - Štampan prvi broj lista na mađarskom jeziku "Mađar So"
("Sabad Vajdašag")

1944 - Održana prva posleratna izložba u Umetničkom paviljonu "Cvijeta Zuzorić", prihod namenjen ranjenim borcima-oslobodiocima Beograda

1947 - Uredbom o zabrani privatnih akcionarskih društava u Srbiji ugašeno preduzeće "Aeroput", prva srpska aviokompanija

1951 - Libija stekla nezavisnost

1971 - Rođen Riki Martin (Enrike Hose Martin Morales), portorikanski pevač
(Hato Rej, 24. 12. 1971)

1981 - Rođen Dima Bilan (Viktor Belan), ruski pevač, pobednik takmičenja za "Pesmu Evrovizije" (Ust-Džeguta, 24. 12. 1981)

1982 - Umro Luj Aragon, francuski književnik
(Pariz, 03. 10. 1897 - Pariz, 24. 12. 1982)

1992 - Umro Pejo, belgijski crtač stripova, tvorac "Štrumfova"
(Brisel, 25. 06.1928 - Brisel, 24. 12. 1982)

1994 - Umro Džon Osborn, engleski dramski pisac
(London, 12. 12. 1929 - Šropšajr, 24. 12. 1994)

1994 - Umro Milan Milićević Lango, novinar
(Niš, 1939 - Beograd, 24. 12. 1994)

1996 - Umro prof. Milan-Ciga Vasojević, košarkaški trener, direktor ženske košarkaške reprezentacije Jugoslavije, sportski direktor KK "Hemofarm"
( -Beograd, 24.12.1996)

2003 - Umro Mileta Magarašević, internista, radiolog, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu
(Kovilj, 02. 12. 1905 - Beograd, 24. 12. 2003)

2003 - Umro Prvoslav Ralić, filozof, književnik i publicista
(Niš,17. 04. 1937 - Beograd, 24. 12. 2003)

2006 - Umro Mirko Sandić, vaterpolista, reprezentativac, trener, predsednik Skupštine Vaterpolo saveza Srbije
(Beograd, 09. 05. 1942 - Beograd, 24. 12. 2006)

2007 - Umro Dušan Draginčić, novinar, glavni i odgovorni urednik i direktor lista "Dnevnik"
(1925 - Novi Sad, 24. 12. 2007)

2007 - Skupština grada Beograda stavila pod zaštitu prirodno dobro Avala kao predeo izuzetnih odlika i poverila ga na staranje Javnom preduzeću za gazdovanje šumama "Srbijašume"

2008 - Umro Harold Pinter, britanski dramski pisac, nobelovac
(London, 10. 10.1930 - London, 24. 12. 2008)

2008 - Umro Semjuel Hantington, američki politikog
(Njujork, 18. 04. 1927 - Masačusets, 24. 12. 2008)

2008 - Umrla Bogosava Nikšić Bjelić, glumica Narodnog pozorišta u Beogradu
(Zagreb, 09. 01. 1929 - 24. 12. 2008)

2009 - Umro Rafael Kaldera , venecuelanski političar i državnik, predsednik Venecuele
(San Felipe, 24. 01. 1916 - Karakas, 24. 12. 2009)

2009 - Umrla Mirjana Markovinović, teatrolog, upravnik Narodnog pozorišta u Somboru, upravnik i direktor Drame Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu, urednik Dokumentaciono- istraživačkog centra Sterijinog pozorja
(Sombor, 1954 - Novi Sad, 24. 12. 2009)

2010. - Umro Kosta Krainčanić, novinar i urednik Prvog programa Radio Beograda, predsednik Udruženja novinara Srbije
(Vrnjačka Banja, 20. 07. 1937 - Beograd, 24. 12. 2010)

2010.  - Umro Ljubomir Ćipranić, filmski i TV glumac
(Stojakovo, 09. 04. 1936 - Beograd, 24. 12. 2010)

2010. - Umro dr Časlav Strahinjić, profesor Fakulteta političkih nauka u Beogradu
(Crna Trava, 01. 09. 1931 - Beograd, 24. 12. 2010)

2011. - Umro Johanes Hesters, holandski glumac i pevač, omiljeni pevač Adolfa Hitlera
(Amersfort, 05. 12. 1903 - Stamberg, 24. 12. 2011)

2011. - Umrla Roksanda Grčić Sparavalo, novinar TANjUG-a
(Aranđelovac, 19. 08. 1925 - Beograd, 24. 12. 2011)

2012. - Umro Čarls Durning, američki glumac
(Hajlend Fols, 28. 02. 1923 - Njujork, 24. 12. 2012)

2014. - Umro Dušan Dimitrijević, predsednik Plivačkog saveza Srbije, potpredsednik Sportskog saveza Srbije (1948 - Beograd, 24. 12. 2014)