Izložba „Zenitistima celoga sveta", Narodni muzej Beograd

Krajem prošle godine Narodni muzej je organizovao izložbu „Zenitistima celoga sveta" na kojoj je predstavljena zaostavština Ljubomira Micića koja se čuva u ovoj instituciji. Izložba je priređena povodom obeležavanja sto godina od objavljivanja prvog broja časopisa Zenit i pokretanja prvog avangardnog jugoslovenskog pokreta zenitizma.

U revolucionarnom zanosu pokrenutom socijalnim i kulturnim previranjima kojima je bila zahvaćena Evropa u godinama posle Velikog rata, u „borbi za čovečnost kroz umetnost" a s ciljem propagiranja humanizma i antiratne politike internacionalizma, Ljubomir Micić, pisac, kritičar i prevodilac, pokrenuo je u Zagrebu 1. februara 1921. godine prvo jugoslovensko, književno-umetničko avangardno glasilo Zenit, kao internacionalnu reviju za umetnost i kulturu.

Reformistički karakter Zenita ogledao se, s jedne strane, na idejno-strategijskom planu - u njegovoj programskoj orijentaciji i manifestnoj retorici (izvorno levičarskog profila), u estetici kriticizma i poricanja, buntovnički provokativnog, ponekad i anarhističkog oglašavanja i ponašanja. S druge strane, ovakvoj koncepcijskoj strukturi Zenita odgovarao je i radikalan iskorak u oblikovanju njegovog vizuelnog identiteta. Slobodne montažne konstrukcije, eksperimentalna semantička i tipografska rešenja, propagandni i reklamni sadržaji... bili su imanentni srodnim avangardnim časopisima iz krila nemačkog ekspresionizma, italijanskog futurizma, ruskog konstruktivizma, suprematizma i dadaizma. Koncepcijski i vizuelno, Zenit je stekao zapažen međunarodni ugled među programskim glasilima na avangardnoj sceni, a zenitizam se pozicionirao na liniju vodećih aktivističkih pokreta. Časopis Zenit je, uz sve probleme, izlazio između 1921. i 1926. kada su ga vlasti zabranile, a Micić emigrirao u Frnacusku, nastavivši propagiranje zenitizma na drugi načun.

Na izložbi su prikazana najznačajnija dela evropskih avangardnih umetnika toga doba, poput Arhipenka, Moholj-Nađa, Kandinskog ili Šagala i El Lisickog, ali i domaćih - Jo Kleka, Mihaila S Petrova, Jovana Bijelića, Avgusta Černigoja... Takođe je predstavljen i značajan dokumentaristički materijal: originalna izdanja časopisa Zenit kao i publikacije iz Zenitove biblioteke, matrične ploče i plakati, brošure i leci, albumi i fotografije, pisma i lični predmeti Ljubomira Micića, njegove supruge Anuške i njegovog brata Branka (Micića) Ve Poljanskog.

Gošća emisije je autorka izložbe Gordana Stanišić.

Urednik i voditelj Znakova: Sava Ristović.