Majstori baroka

Maren Mare je bio jedan od najvećih, ako ne i najveći francuski virtuoz na violi da gambi druge polovine XVII veka, kao i kompozitor prvog ranga koji je za sobom ostavio brojna upečatljiva dela kako u kamernom žanru pisana za svoj instrument, tako i u scenskom iz domena opere i opere-baleta.

U večerašnjoj emisiji čućete odabrana dela za violu da gamba, kao i odlomke instrumentalne muzike Marena Marea, iz njegovih operskih i baletskih ostvarenja u izboru Vitorija Gielmija. Ovaj muzičar je ujedno i stručnjak za opus Marena Marea, s obzirom na to da se bavio ozbiljnim proučavanjem tehnike ovog autora, rukovodeći se pamfletom Odbrana bas viole Ibera Le Blana iz 1740. godine, u kojem je detaljno opisan način na koji je Mare svirao. Dodajući ovome i nova saznanja iz rukopisa koji se čuvaju u Salcburgu, Gilemi je uspeo da pronikne - onoliko koliko je to savremenom sviraču moguće - u izuzetno detaljnu i ekspresivnu tehniku sviranja viole da gamba koju je praktikovao Mare i njegov krug učenika, a koja se bazirala pre svega na uzdignutom držanju gudala, te laganom, brzom i versatilnom dodirivanju žica.

Maren Mare je rođen 1656. godine u Parizu, u skromnoj, obućarskoj, porodici, a muzičko obrazovanje je stekao u školi za horiste pri crkvi Sen Žermen L'Okseroa, u kojoj je njegov stric Luj Mare bio vikar. Ova bogomolja koja se nalazi u neposrednoj blizini Luvra, bila je pod direktnim protektoratom franucskog kralja. U školi je od Fransoa Šaperona, Maren dobio odlično znanje, a verovatno je u tom periodu počeo da svira i violu i da uči kod čuvenog violiste Sen-Kolomba. Govorilo se da je prevazišao svog učitelja za samo šest meseci, te je već 1675. godine, kao devetnaestogodišnjak postao član orkestra Pariske opere. Tu je ostvario blizak kontakt sa Žan-Batistom Lilijem, tadašnjim direktrom Opere, od koga je dobio dodatne pouke iz kompozicije, ali i zahvaljujući kome je postao zapažen kao instrumentalista na samom dvoru. Godine 1679. postao je član takozvanog Ansambla Kraljevih odaja koji je bio pod direktnom jurisdikcijom francuskog suverena. Pored sviračkih obaveza, počeo je da biva angažovan i kao kompozitor za ovaj orkestar i to u prvoj polovini svake kalendarske godine. Među članovima ansambla bili su i poznati kompozitori i muzičari poput Žan-Anrija d'Anglbera i Fransoa Kuprena koji su svirali čembalo, violiniste Žan-Ferija Rebela, flautiste Mišela Blavea, lautiste Robera Vizea i violista Pjera Filidora i Antoana Forkerea. Iz pobrojanih imena lako je zaključiti da je orkestar Kraljevih odaja bio izuzetan sastav koji je mogao da ispuni najviše muzičke standarde francuskog dvora i kralja Luja XIV lično.

Maren Mare je 1686. godine objavio svoju prvu zbirku komada za violu, a takođe je i njegova dramska idila izvedena u Versaju u prisustvu celog dvora gde je dobro primljena. U domenu scenske, kao i instrumentalne muzike postao je tražen i cenjen kompozitor čija dela su bila poznata i izvan francuskih granica. Za vrhunac Marenove karijere može se smatrati premijera muzičke tragedije Alkiona, 1706. godine. U tom trenutku postao je, umesto Andrea Kampre, dirigent orkestra Pariske opere. U kasnijem periodu, tačnije do 1709. godine pošto je njegova opera Semela doživela nesupeh, a Antoan Forkere postao rival za mesto najboljeg violiste, Maren Mare je postepeno počeo da se povlači iz javnog života. Umro je u Parizu 1728. godine.

Urednica Ksenija Stevanović