Gramofonija – Interpretacije orguljaša Ferdinanda Klinde

Klinda je karijeru započeo nakon Drugog svetskog rata i ubrzo je u orguljaškim krugovima postao poznat kao profesor i kao vrstan poznavalac izvođačke i graditeljske tehnike. Pažnju šire javnosti je skrenuo albumom iz 1965. godine sa Mesijanovim meditacijama za orgulje pod nazivom Rođenje gospoda, koji je pored brojnih čehoslovačkih doživeo i zapadnonemačko i američko reizdanje. Nakon ovog su usledile ploče, pretežno sa Bahovom muzikom izvođenom na starim orguljama iz čehoslovačkih crkava, koje su doživele veliki uspeh, pre svega zbog svog istorijskog značaja za očuvanje ovih instrumenata. U tom smislu je ploča koju večeras emitujemo izuzetak od uobičajene Klindine izvođačke prakse iz sedamdesetih, budući da je nastala na novim, tek instaliranim orguljama slovačke kompanije Varanji Krnov u Domu umetnosti u Košicama, koje je ovaj orguljaš praktično „uveo” u upotrebu omogućujući poređenje sa brojnim instrumentima iz njegove bogate diskografije. Snimak je uvršten u katalog biblioteke Američkog kongresa iako nije imao ponovna reizdanja.

Dvorana u kojoj su snimci koje slušate nastali ima neobičnu istoriju. Originalno je nastala kao sinagoga početkom XX veka, koja se isticala svojom kupolom od trideset sedam metara. Kako je većina Jevreja iz Košica stradala u Drugom svetskom ratu, a sinagoga porušena, ostaci su tokom perioda obnove zemlje služili kao ambar za žito. Tokom druge polovine XX veka započinje rekonstrukcija objekta, kojem je promenjena namena i značajno je dorađen, da bi poslednji deo izgradnje bila upravo instalacija novih orgulja, na kojima je Flinda imao čast da zabeleži svoj album.

Autor emisije Milan Milojković
Urednica Sanja Kunjadić