Muzika viva

Bejts je trenutno jedan od najcenjenijih američkih kompozitora, koji u svojoj rodnoj zemlji dobija najprestižnije porudžbine i priznanja kao što je Gremi 2019. godine za operu R(evolucija) Stiva Džobsa koju je premijerno postavila opera iz Santa Fea. Bejts je takođe prvi rezidencijalni kompozitor Kenedi centra za izvođačke umetnosti u Vašingtonu, pri kojem deluje i kao kustos prezentujući brojne umetnike u svom serijalu Kej Si Džuboks. Treba istaći da je Bejts aktivan i kao di-džej. Naime, posle završenih studija na njujorškom Džulijardu, umetnik se preselio u San Francisko gde je postao deo tamošnje klupske scene, a osnovao je i neprofitnu ogranizaciju „Mercury Soul" koja se bavi kombinovanjem klasične muzike i di-džej setova u klubovima. Bio je stipendista američkih akademija u Berlinu i Rimu, a u žižu javnosti je došao zahvaljujući svojoj kompoziciji Tečni interfejs iz 2007. godine. Bejtsove kompozicije su promovisali poznati dirigenti poput Rikarda Mutija i Majkla Tilsona Tomasa, a njegova simfonijska ostvarenja nailaze na odličan prijem kod publike upravo zbog intergacije elektronskih zvukova u orkestarsku paletu. Zbog toga je 2018. godine Mejson Bejts proglašen najizvođenijim kompozitorom svoje generacije u Sjedinjenim Američkim Državama po istraživanju najstarijeg američkog časopisa za klasičnu muziku „Musical America".

Bejtsovo pismo karakteriše vešto spajanje postminimalizma, holivudskih tema i neofanzivnih elemenata tehno zvuka, u komercijalno uspešni, nedvosmisleno programski, korporativno prijemčivi amalgam koji nalazi lak put do najšire publike. Kao dobar primer njegovog postupka može da posluži simfonija Alternativne energije iz 2011. godine koja je nastala kao porudžbina Čikaše simfonije i dirigenta Rikarda Mutija. U četiri stava Bejts iscrtava zamišljeni narativ o različitim energetskim izvorima, od XIX veka do ne tako bliske budućnosti, u nekoj vrsti sopstvene, ekološke bajke koja poseduje naivne dimenzije kakvog crtanog filma. U prvom stavu se pojavljuje "idé fiks" u obliku folklorne melodije u violini, dok se opisuje svet farme Džona Forda; potom u drugom stavu muzički tok nas vodi u Čikago današnjice, uz korišćenje snimaka iz Fermi laboratorije, gde se nalazi američki nacionalni akcelerator čestica. Od zvukova hip-hopa i džeza, muzički tok skreće u, kako to Bejts navodi, „mračnu budućnost". U stavu Sinkjang 2112 nalazimo se u kineskoj provinciji u kojoj ljudi sanjaju za zaboravljenim svetom prirode unutar industrijskog pejzaža akcentovanog pojavama preuzetim iz tehno muzike. Ovaj stav se završava neumitnom nuklearnom katastrofom koja nas uvodi u poslednji stav Rejkjavik 2222. U dalekoj budućnosti, na mnogo toplijoj Zemlji, usamljeni violinista u prašumi koja je izrasla na Islandu iskazuje potrebu čoveka da se vrati jednostavnijem životu. 

Urednica Ksenija Stevanović