Muzika sveta

Ustad Sajedudin Dagar, poznat i kao Saed Bhai, bio je vokalni interpretator tradicije dhrupad, najstarijeg vokalnog oblika klasične muzike Severne Indije i predstavnik deventaeste generacije porodice Dagar, koja je upravo i sinonim za ovu umetnost pevanja. Rođen je 1939. godine u Alvaru, u državi Radžastan. Kritičari su ga najčešće opisivali kao umetnika jedinstvenog, sonornog glasa, čiji je stil muziciranja bio izrazito kontemplativan i smiren. Održao je veliki broj radionica i predavanja o tradiciji dhrupada u Indiji, kao i u Holandiji, Nemačkoj, Francuskoj i Belgiji, a kako bi se tradicija ovog pevanja nastavila kroz porodicu Dagar, obučavao je i svoja dva sina – Nafesudina i Anesudinga. Preminuo je 2017. godine.

Inače, dhrupad resital posebnu važnost poklanja alapu - početnom segmentu. To je oblik melodijske improvizacije koja uvodi u ragu i potom je razvija. U stilu dhrupad tradicije alap je bez fiksiranog ritma, obično bez instrumentalne pratnje, ili uz pratnju tanpura, dok pevač u sporom tempu, a kao podršku glasu izvodi naizgled nepovezane slogove na način mantre. Sa druge strane, alap poziva slušaoca u ragu, on je definiše, određuje raspoloženje i način na koji će biti izvedena. Drugi deo dhrupad raga izvodi se u utvrđenom ritmu, uz pratnju poprečnog bubnja pahavaja, prvo u sporom tempu, a potom se muzički tok ubrzava doprinoseći stvaranju jedinstvene, duhovne veze između teksta, muzike, izvođača i publike.

Emisiju je pripremila Irina Maksimović Šašić